E-Dergi

Eserde Alfred Adler’in hayatı, bireysel psikolojisi, mizaç, yaş ve cinsiyet rolleri ile sosyal rollerin ele alındığı değerli bir eserdir. Yazar yer yer mukayeselere de yer vererek Adler’in yaklaşımını ve diğer psikologlardan farklarını açıklamıştır. Sosyal roller bağlamında Ankara’nın Çamlıdere ilçesinin Çatak köyündeki bakış açısını ele alması ve kıyaslamalarda bulunması eseri daha anlamlı kılmıştır.

19. yüzyılın üç önemli psikoloji bilgininden biri olan Alfred Adler bu eseri, Adler’in Viyana’da hakla açık verdiği konferansların derlenmesi ile oluşturulmuştur. İnsanın çevre ile sosyal ilişkileri bağlamında daha dengeli bir yaklaşımı olan Adler, bu eserinde insanı tanımda önemli olan unsurları (Ruhi hayat, hatıralar, çocuk ve toplum ilişkisi, dünya görüşünün oluşması, rüyalar, aşağılık duygusu ve saygınlık çabası, hayata hazırlık, kadın – erkek ilişkileri, kardeşler ve karakter türleri) açıklamıştır. Adler, çağdaşı Freud’dan ayıran temel nokta rüyalar, hatıralar ve iç dünyanın insanı tanımada kullanılmasına rağmen bunları cinsel dürtülere bağlanmaması ve daha sosyal bir psikolojik yaklaşımın benimsenmesidir.

Sezgin bilim tarihine İslam dünyasının katkısını ortaya koyması ve medeniyetin insanlığın ortak mirası olduğu görüşüyle ve çalışmalarıyla kendini kanıtlamıştır. Yarım yüz yılı aşan günlük on altı saatlik çalışmasıyla insan cehdinin sınırlarını zorlayarak on yedi ciltlik İslam Bilimler Tarihi adlı eserini ortaya koymuştur. Biyografik bir nitelikte bir eser olmasına rağmen eser ciltlere yazılan önsöz ve değerlendirmelerle büyük önemi haiz böyle önemli bir eserin müellifi ile yapılan söyleşilerden oluşan kitap; genel olarak Hocayı ve görüşlerini tanıtmak bakımından önemli olmakla birlikte sistematikten yoksun ve tekrarlarla doludur. Eserdeki nakısalar esere konu Hocanın çalışma sistemi, azmi ve sistematikliği ile bağdaşmamaktadır.

Hukukçu yazar Mustafa Everdi’nin hayatının tematik ve mukayeseli olarak ele alındığı değerli bir eser. Eser yapmacıklıktan uzak sahici bir tarzla kaleme alınmış olup esere de değerini veren bu olmalı. Otobiyografiler ister istemez öznel bilgiler içermektedir. Kanımca otobiyografiye değerini veren husus dürüst bir şekilde hayatın muhasebesinin yapılıp yapılmamasıdır. Yazar bu konuda oldukça başarılı, belki de böyle bir muhasebe ihtiyacı eserin yazılmasına sebebiyet vermiş olabilir. Anadolu’da okumanın özgürleşmeyi nasıl sağladığı canlı bir şekilde ele alınmış olup yer yer dönemin sosyo-kültürel özelliklerine de değinilmiştir. Merkez ile taşra arasındaki farkın vurgulanması bağlamında zaman zaman konuyla ilgili beyaz Türklerin anılarından alıntı yapılması, mukayesenin sağlanması bakımından önem arz etmektedir.

1950’li yıllarda İstanbul ve taşrada eğlence hayatının yönelimi; yıldız olma arzusuyla yanıp tutuşan Nezihe Yanıkses üzerinden trajik olarak ele alınmıştır. Kültürel gerilemenin sanat alanında kendini göstermesi ve halkın nakaratı bol ve anlaması kolay basit şarkılara yönelmesi küçük bir eserde ele alınmıştır. Yıldız olma hayali ile yaşayanların vefasızlık ve gadre de uğradıkları canlı ve gerçekçi bir şekilde eserde yansıtılmıştır. Herhâlde Nahid Sırrı’nın sıradan hadiseleri bile gerçekçi bir şekilde anlatması, eserlerini daha fazla okunur kılıyor. Yazarın arı, duru ve akıcı Türkçesi için bile okunacak güzel bir eser.