İnsanda mâsivâya yönelik her hangi bir talep ya da kaygının bulunuşu insanın bunlar tarafından ele geçirilmiş olduğu anlamına geldiği için sûfîlere göre bu, bir tür kulluk ve köleliği ifade eder. Bunlardan bütünüyle kurtularak şuur düzeyinde yüce Allah’ın huzuruna yükselip kalbi yalnızca O’na bağlamak ise tam bir özgürlüktür. İşte Abdulcebbâr en-Nifferî’ye göre bu bilinç haline sâlik ancak vakfe mertebesinde tam bir fenâ hali üzere, her türlü talepten uzaklaşmakla erişir. Hâl böyle olunca vakfe, sâlikin seyrü sülûkunda eriştiği nihâî noktayı, tam bir hürriyeti, sükûneti, vakarı ve bu yönüyle de tahkikin son derecesini ifade eder. |