Küçük Mecmua, Ziya Gökalp’ın yönetimi ve editörlüğünde hazırlanÂmış Osmanlıca bir dergidir. Ziya Gökalp derginin imtiyaz sahibi ve sorumlu müdürüdür. Hemen her sayıda, diÄŸer yazarlarla birlikte onun en az bir ya da iki yazısı, araÅŸtırma ya da inceleme çalışması yer almaktadır. Derginin çeviÂriyazısı da yaklaşık 600 sayfadan fazla tutmaktadır. Pek az nüshasının günüÂmüze kadar geldiÄŸini düşündüğümüz Küçük Mecmua’nın bazı kısımları bir takım araÅŸtırma ve çeviri yazılarda dağınık, eksik ya da atlanmış olarak yaÂyınÂlanmıştır. Ancak dergilerin tümü ilk defa bu çalışmamızda toplu olarak çevÂrilmiÅŸ ve Türk okuru ve araÅŸtırmacısına sunulmuÅŸ bulunmaktadır. Ä°lk saÂyısı 5 Haziran 1922’de, yayın yaÅŸamına baÅŸlamıştır.
Derginin hemen her sayısında yer alan Ziya Gökalp’ın yazıları onun sosyolog kimliÄŸini öne çıkarmaktadır. Bu kimlikle daha çok tanınıyorsa da çıkardığı bu dergi sayesinde biz onun filozofluÄŸunu, Türk ve Ä°slam tarihine ve halk bilimi ve edebiyatına olan derin bilgisini de keÅŸfetmekteyiz. Küçük Mecmua, çok seçkin yazar kadrosu ve onların edebiyattan sanata, Türk halk kültüründen siyasete ve tarih biliminden antropolojiye kadar özgün yazılarıyÂla tam bir ansiklopedik içerik taşımaktadır. En dikkat çeken yazılar arasında, o günün Diyarbakır’ı ve o yörenin sorunlarıyla ilgili haftalık haberlere ve bilÂgilere yer veren yazılar bulunmaktadır. Ziya Gökalp, Diyarbakır’dan birÂlik ve birliktelik mesajları vermekte; Türk ulusal kimliÄŸinin tüm farklılıkların üstünde ve öteÂsinde biricik kimlik olduÄŸunu vurgulamakta; bu çevrede ulus-devlet oluÅŸuÂmunun felsefî ve sosyolojik temellerini oluÅŸturmaktadır.