'80'lere 2000'lerin gözünden bakmak...
Bunaltıcı ve kurak geçen yazın ardından 80'lere kaldığımız yerden devam ediyoruz.
Türk edebiyatında bugüne dek üstünde en çok yazı yazılan, konuşulan, tartışılan dönem, '80'li yıllardır. Bunun ilk nedeni 12 Eylül 1980'le başlayan siyasal, sosyal, ekonomik değişime dahil olunması ve 1983'te açılan neoliberalizm politikalarıyla bu renklendirilen ama tadı kaybettirilen yaşama biçimidir. Şiirden bakarsak, '80'ler şairleri bu sürede yeni bir şey söyleyeceklerinin farkına vararak davranmışlardır. Buradaki 'yeni', zaman ve koşullarla ilgilidir ve konjonktür, '80'ler şairleri için bir uygunluk sağlamıştır. Öncelikle ayrışmadan ziyade nitelikli edebiyatta, iyi şiirde, nitelikli olanda bir arada olma düşüncesini hayata geçirerek işe başlamışlar, estetik tavırlarından 'ödün' vermeden şiirlerini yazmışlardır. Ve bu yıllarda çıkardıkları dergilerde, estetik olana, yani politik olandan çok poetik olana, geleneğe verdikleri öneme ve bu anlayış doğrultusunda birlikte davranmaya özen göstermişlerdir. '80'ler şiirinin uzun sürmesi, yapıp ettikleri kadar bugün hâlâ konuşulması, tartışılması tarihsel bir döneme denk gelmesiyle de ilgilidir. Etkisi ise, Haydar Ergülen'in de dediği gibi daha bir kısa sürdü; ama Türk şiirindeki bir imkân haritasını da yeni bir hatırlatmayla önümüze serdi. Bu yıllarda şiir, Hulki Aktunç'un deyimiyle deltalaştı, çok farklı kollardan farklı yerlere aktı.
'80'ler şiiri farklı anlayışların bir arada bulunması bakımından, çok seslidir ve çok renklidir. Bu şairler, 'kendi' dergilerinde bu özelliklerini yansıtarak kendilerini göstermiştir. Geçmişle, gelenekle ilişki kurmak bu dönem şairleri için yenilik olarak algılanmıştır.
O yüzden bu dönem şiirinin en önemli özelliklerini; gelenek vurgusu, farklı anlayışların bir
arada, birlikte hareket etmesi ve politik olanın yerine poetik olanın tercih edilmesi, gençlere yer ve
ren dergiler çıkarmaları, şiirin öncelikle şiir olduğunun gösterilmesi olarak sayabiliriz.
80'leri bu kez; farklı anlayışlarda şiir yazan dönem şairlerine, eleştirmenlere ve 2000'lerin 'genç' şairlerine sorduk. 80'ler şiirine dair farklı bakış açılarını taşıyan soruşturma dikkat çekici tespitleri de bünyesinde barındırıyor.
Dergimizde bundan sonra tiyatromuza hizmet eden yönetmenlerimizle 'yönetmen konuşmaları' başlığı altında söyleşiler gerçekleştireceğiz. bu söyleşilerin ilkini Oyun Atölyesi sahnesinin yönetmeni Kemal Aydoğan'la gerçekleştirdik.
Kurak ve sıcak geçen bunaltıcı yazda önemli şair/yazarları geride bıraktık. Samih Rifat, Coşkun Yerli ve dergimizin ilk sayısından itibaren yanımızda olan sevgili şair dostumuz Doğan Ergül'ü kaybettik. 'Azizim'iz Doğan Ergül'ün yayımlanmamış bir şiirine yer yererek kendisini selamlıyoruz.
Gelecek sayımızda '90-2000 aralığında sosyo-kültürel ortamı, şiir/edebiyatı merkeze alarak inceleyeceğiz. Farklı disiplinlerden konuya yaklaşan yazı/eleştirilerinizi bekliyoruz.
iyi okumalar
cenk gündoğdu
