E-Dergi

Oya Baydar'ın Diva, Arya ve Toplayıcı'nın gözünden geçmişe uzanan bir hikayesi. Baydar, "bu, bir Dersim hikayesi değil" dese de kitabın sonunda, kitaptaki Dersim ile ilgili olan her şey büyük bir araştırmanın sonucu. Dersim ile ilgili olan, kültürün ve efsanelerin anlatıldığı kısımlar daha geniş tutulabilirdi, bunun eksikliği hissediliyor . Kitap karakterlere bölünmüş ama Arya'nın gözünden olan kısım biraz eksik kalıyor ya da Diva'nın geçmişi ile ilgili duyduğu heyecan daha sıradan kalıyor. Toplayıcıyı ile ilgili kısımlar biraz uzun gerçekten. Baydar'ın diğer romanların da olduğu gibi bir dönem Türkiye anlatılırken onun daha sonraki kuşaklara etkisi güzel anlatılmış diye düşünüyorum. Ancak, Dersim ile ilgili kısımlar daha da uzatılabilirdi ya da Cansa karakterine daha geniş bir pay verilebilirdi.

Çehov'un Darwinci (ve bir bağlamda maddeci) olmadığını kanıtlayan öykü. İnceden Rus sistemine, Çarlık Rusya'sının sınıflandırmalarına giydirir. Çehov'un mizahının güzel örnekleri görülür. Örneğin Avul derebeylerine prens demesi, Andrey Yefimiç'in kasabanın ileri gelenleri hakkındaki düşünceleri, olayları inceleyişi mükemmel sorgulayışlardır. Kısacası karakterleri ile Çehov'un harika bir öyküsüdür.

Kesintili olarak yaklaşık kırk yılı kapsayan bu günlüklerde, yolu yayıncılığa evrilen bir yazarın yaşamının yanı sıra, Türkiye’nin yakın tarihinde yaşanılanlardan da izler bulacağınızı düşünüyorum.

Tilkiye slogan at demişler: "Kahrolsun kümesler, yaşasın tavukların özgürlüğü" demiş.

Harari yanlış anlaşıldığını hissetmiş olacak ki önsözde uzun uzun kendi görüşlerinden bahsediyor. Sizle sohbet eder havasında geçiyor kitap genel olarak. Zaten, yazar verdiği röportajlardan, yazdığı yazılardan kaynak alarak yazmış kitabı. Sapiens'ten birkaç tık altta, Deus'tan çok daha yüksekte ve Sapiens'e göre günümüz konularında daha yere basıyor. Harari'nin fikirleri olgunlaşmış; bunu hissediyorsunuz.