E-Dergi

Selçuklu'nun kuruluşu ve yükselişi, Türk siyasi düşüncesinin özellikle de literatürde Türk-İslam olarak yer alan siyasi düşüncenin oluştuğu dönemdir. Selçuklular İslam öncesi Türk, Fars ve Arap-İslam siyasi geleneklerinden etkilenmiş ve Türk-İslam siyasi düşüncesinin ve iktidar anlayışını üretmişlerdir. Bu siyasi düşünce sistemi ise başta Osmanlılar olmak üzere birçok devleti etkilemiştir.

Tarihçi ve Siyaset Bilimci Umut Güner tarafından kaleme alınan bu kitap başta Selçuklu ve Türk tarihi olmak üzere tarihimizin önemli dönemlerini aydınlatan özgün akademik eserlerden birisidir. Dönemin Türkçe, Arapça ve Farsça kaynakları, ikincil Türkçe kaynaklar ve uluslararası İngilizce akademik eserlerden yararlanılarak hazırlanmış zengin bir çalışma olmuştur.

Berkeley Politics Institute direktörü Umut Güner'in akademik yayınlarını yakından takip ediyorum. Uluslararası çapta tanınmış bir isim. Makale ve kitapları da çok kıymetli. Doğu’nun İktidar Paradigmaları adlı bu çalışması hem konusu hem de içeriği bakımından oldukça zengin ve yenilikçi. Eser akademik literatürde önemli bir boşluğu dolduruyor. Başta Türk olmak üzere Asya ve Ortadoğu siyasetini anlamak, iktidar düşüncesini kavramak bakımından çalışma ufuk açıcı. Günümüz Türk siyasi aklını anlama noktasında da önemli tarihi referans noktaları veriyor.

Ahilik ile ilgili okuna bilecek en nitelikli eserlerin başında geliyor. Eser Ahilik hakkında tarihi süreci en iyi anlatan bir niteliğe sahip. İslamiyet öncesinden Osmanlı'ya kadar Ahiliği tüm yönü ile ele almaktadır. Ahilik ile ilgili başta akademik çalışma yapacak olanlar için ilk önce alınması gereken bir referans kitabıdır diyebilirim.

Gürcülerin, tarihî süreç içerisinde hem Türklerle siyasi ve sosyal ilişkiler kurmaları hem de muhtelif zamanlarda Türk devletlerinin himayesi altında yaşamaları, Türk tarihi için oldukça önemli halklardan biri olarak dikkat çekmelerini sağlamıştır. Fakat Türk akademisi içerisinde Gürcüler hakkında yapılan akademik çalışmalar bir hayli azdır. Türk tarihi için önemli olan bu halk ve devlet uzun yıllar ihmal edilmiştir. Fakat son yıllarda yapılan nitelikli çalışmalarla Gürcülere dair önemli tez, makale ve kitaplar üretilmeye başlanmıştır. Ömer Subaşı tarafından yazılan ve Selenge Yayınları tarafından neşredilen “Gürcistan Krallığı (XI-XIV. Yüzyıllar)” adlı eser alana dair önemli bir boşluğu doldurmaktadır. Bilhassa Birleşik Gürcü Krallığı’na dair derli toplu bir çalışma olarak Türk akademisine ve tarih okuyucusuna önemli bir katkı sunmaktadır. Akıcı bir üslupla kaleme alınan eser, yararlanılan kaynaklar bakımından da oldukça zengin ve kıymetlidir.

Eser, Türklerin İslamiyet ile tanışması ile ilgili tarihi süreci ele alan giriş bölümü ile başlamaktadır. Bu bölüm Türk topluluklarının Müslümanlaşması ve İslam dairesi içerisinde girmesini tarihi süreci göz önünde bulundurarak ele almıştır. Eserin birinci bölümü ise satır arası Kur’an tercümelerini var olan nüshalarını da inceleyerek dil, biçim ve anlam bakımından ele almaktadır. Eserin ikinci bölümü ise Türk zümrelerinin yaşadıkları muhtelif coğrafyalarda üretilmiş olan tefsirleri ele alarak tanıtımlarını yapmaktadır. Eserin üçüncü ve son bölümü ise satır arası tercümeler ve tefsirler dışında kalan muhtelif yazılı dini eserleri ele almaktadır.