E-Dergi

Birbirini yıllardır tanıyan iki kişinin konuşacağı pek bir şey kalmamıştır ya da yeni bir şey. Bu insanlar, uzun zamandır bir arada olmanın sağladığı çok sayıda konfora sahiptir, kendini karşısındakine başka araçlarla anlatabilmek, susarak anlaşabilmek. Sıkıntı, bitkinlik, atalet, bu sessizliği dünyaya getirip yetiştirebileceği gibi giderek gündelik bir heyecan, az evvel yaşanmış taze bir neşe, hatta karşıdakine duyulan güçlü bir öfke de aynı suskunlukta ifade bulur, onu sürdürür ve büyütür. Bu iki kişinin etrafını saran sükûnetten yapılma bulutun içinde seslendirilmiş kelimelerde bulunmayan bir ağırlık vardır. Nihan ve Salih, bu lanetli konfora henüz bağışık olduklarından uzun uzun konuştular.

Basit duygusal önyargılara direnmeliyiz. Duyguların hakkını ender olarak teslim ediyoruz. Onları sınıflandırıyor, derecelendiriyoruz. Bazı duyguların daha güvenilir olduğunu söylüyor, diğerlerini açıkça tehlikeli ilân ediyor, ne pahasına olursa olsun kendimize yasaklamaya çalışıyoruz. Mutluluk ve empati genellikle iyi olduğu söylenen iki duygudur ve dolayısıyla onların varlığı cesaretlendirilir, güçlendirilmeye çalışılır. Kıskançlık ve öfkeyse kötüdür ve mümkün olduğunca uzak durulması gerekir onlardan. Ama bu çok anlamsız. Duygular tarafsızdır, hepsi aynı nedenle vardır: İnsanların tehlikelerden uzak durmasını, fırsatları değerlendirmesini, sosyal ilişkilerini geliştirmesini ve çevre koşullarına başarı ile uyum sağlamasını sağlamak. Kıskançlık da böyledir: Ait olduğunuz konuma kavuşmak, istediğinizi elde etmek ya da bir bağı korumak için sağaltıcı adımlar atarak eyleme geçmeniz gerektiğinizi söyler. Sizi, dünyada tutar.

Yalanlar hiyerarşisinde hayat en ön yeri işgal ediyorsa, hemen ondan sonra, yalan içinde yalan olan aşk gelir. Bir çift göz, hangi yutturmacayla yalnızlığımıza sırt çevirtir bize. Zihin için bundan daha aşağılayıcı bir iflas var mıdır? Aşk, bilgiyi rehavete sokar; yeniden uyanan bilgi aşkı öldürür. Üstelik kendinde beyhude yere aradığını ötekinde bulduracak kadar diri bir yanılsama kimde vardır ki?

Kumun içinde hissediyorsunuz. Sahiden hissediyorsunuz. Böcekler ile ilgili olan kısımlarda irkildim, hoşlanmadım. Kitap sonlarında kadın bedeni meta haline gelmiş yine. Japon edebiyatı ile Haruki Murakami ile tanışıp devam ettirmek istedim. Ancak şu ana kadar okuduğum Japon yazarlardan, Haruki kadar beğendiğim olmadı. Tavsiye etmem.

Yazarın okuduğum ilk kitabı. Dili sakin. Kitap, baş uşak olmanın niteliklerinin gerektirdiği üslup ile kaleme alınmış adeta. Baş uşak Stevens'in hikâyesi kimi yerde akıcılığını kaybediyor. Ancak kitabı bitirmeye yetecek kadar akıcılık, kitapta var. Bu kadar beğenilmesinin sebebini merak ederek satın aldım, ancak beklentimi tam mânâsı ile karşılamadı.