E-Dergi

umberto Eco'dan bir şey okumayalı yıllar olmuşken bir söyleşi kitabıyla tekrar buluşmak doğrusu hoş oldu. Kitap Eco ile adını ilk defa duyduğum Carriere (kendisi sinemacı, ama belli ki iyi bir okur) arasındaki kitaba,kültüre, hafızaya kısaca insanlık tarihiyle ilgili yaptukları tadına doyulmaz söyleşilerden oluşuyor. Söyleşiler keyiflidir hele konu kitapsa ve "neşeli bilgi " ile doluysa. Alınca pişman olmayacağınız kitaplardan biri diyebilirim.

Suskunlar yazarından okuduğum üçüncü kitap.Bazı yazarlar vardır okudukça uzaklaşırsınız, tanıdıkça uzaklaştığınız gibi insanlardan. Bazı yazarlar da vardır okudukça okuyasınız gelir, tanıdıkça doyamadığınız insanlar gibi. Masalsı dili, anlatımındaki ustalık, hayalgücündeki şaşırtıcılık. Hele kitabın kahramanı Eflatun'un kendisini çağıran sesin peşinden gittiği sahnelerde yazar öyle İstanbul tasvirleri yapmış ki o kadar olur yani. Gerçi olumsuz tiplerin fazlalığı rahatsız edici fakat bu kadarını da görmezden gelebiliriz. Siz iyisi mi Cemal Şakar'ın "Suskunların Simgesel Dünyası" yazısını okuyun. Ama kitabı okuduktan sonra.

Geçenlerde yıllar önce şehit olan bir gencin annesi vardı haberlerde. Kadın 60 yaşın üzerinde olmasına rağmen azmetmiş ve okuma yazma öğrenmişti. Ne alakası var demeyin,alakası şu:kadın bu sayede yıllar önce toprağa verdiği ciğerparesinin mektuplarını okuyabiliyordu ve "ben mektupları okudukça oğlumla konuşmuş gibi oluyorum." diyordu. Bu hadis "seçki"sini okuyunca duygularım da tam da bu merkezdeydi. İnsan bu enfes bir kağıda basılıp adamakıllı ciltlenmiş okunası kitabı eline aldığında 1400 yıl öncesine gidiyor, hayalen oralarda dolaşıyor, efendisiyle konuşuyor gibi oluyor. Benim gibi "Hadis okumaya nerden başlasam" derdindeyseniz bu kitap başlangıç için birebir derim.

Son birkaç yıldır varlığından haberdar olduğum bir yazar Coetzee. Barbarları Beklerken yazardan okuduğum ilk kitap. Başlangıç için iyi bir seçim mi bilmiyorum ama kitabın başkahramanı Sulh Yargıcı sempati duyulabilecek bir kahraman. Bu yönüyle merkezin yani imparatorluğun sınır boyuna atadığı albay ve emrindekilerle tezat teşkil ediyor. Kimi zaman haklıyla haksızın biribirine karışıyor. Bunlar kitaptan:”Ben imparatorluğun rahat zamanlarda kendi kendine söylediği yalandım, o ise imparatorluğun sert rüzgarlar estiğinde kendi kendisine söylediği yalandı.” Coetzee’yi diliyle, meseleleri ele alıştaki çok yönlülüğüyle sevdim. Umarım okumayı düşündüğüm diğer kitaplarında hayal kırıklığı yaşamam.

Bu kitapla ilgili yapılan yorumlar fazla okunmadığının bir göstergesiyse eğer bu kitap hakkında üzülmemiz gerekir mi? Belki de "Zirveler piknik yeri değildir" sözüne kulak vermemiz gerekir. Şimdinin vampir masallarıyla büyüyen nesline bir balina avını, bu avdaki tutkuyu, avcının kendi tutkularının avı olmasını ve bundan da önemlisi bir iç yolculuğunun anlatıldığı Moby Dick ne anlatır ki?Neyse ki iyi kitaptan anlayan iyi okur az da olsa var.