E-Dergi

Klasik bir Zweig eseri. Derin psikolojik betimlemeler ve akici anlatimiyla one cikan, bir cirpida okunacak bir eser. Korku ve yarattigi endise halinin insanin hayatini nasil degistirebilecegini okuyoruz. Ceviriyi cok begendim.

Saramago en sevdigim yazarlarin basinda geliyor. Okumadigim birkac eseri kalmisti ve onlari da hizla tuketmemek icin zamana yayarak okuyordum. Bu kitap ilginc bir sekilde su ana kadar okudugum Saramago kitaplari kadar etkilemedi beni. Normalde bir cirpida hayranlikla kitabi bitirirdim. Bu kitapta ise ikinci yaridan itibaren epey sıkıldim. Anlatimda cok fazla gereksiz detaylar vardi. Bir de kitabin ilk yarisi kimsenin olmedigi bir ulkeyi anlatirken (buraya kadar klasik bir Saramago eseriydi), 2. Yarida kitap tamamen iki kisi arasinda gecer oldu. Kitapta personification teknigi kullanilmisti, bu da ona masal havasi vermis. Bana sanki bu kitabi biraz aceleye getirmis gibi geldi. Bir bosvermislik havasi sezdim. Ama yine de, her seye ragmen Saramago'nun cumlelerini okumanin apayri bir cazibesi var :)

"Tek bir lokma yiyemeyecek adamin onune koca bir tabak konulmaz."

Bu kitabi cok degerli bir abimin elinde gorup, merak edip incelemistim. Sohbetlerimiz sirasinda Epiktetos ogretilerinden oyle cok sey bahsetmisti ki kitabi hemen aldim ve bir cirpida okudum. Ufacik tefecik ama aslinda kocaman bir kitap. Hayatinin ilk yillarinda bir kole olarak yasayan ve daha sonra ozgurlugune kavusup stoaci bir filozof olan Epiktetos'un hayat felsefesi, kendini gelistirmek, dunyevi hirslardan ve egodan arinmak isteyen kisilere yol gosterir nitelikte. Gunumuzun rekabetci ve tuketime dayali ortaminda Epiktetos gibi yasamak mumkun olmasa da, ondan cikaracagimiz dersle hayatimizi sadelestirmek ve gereksiz yukleri atmak en buyuk kazanim olacaktir. Tekrar tekrar okuyacagim bir rehber kitap oldu benim icin. Kitapta hicbir yazim hatasi gormemek ve mukemmel ceviri de okuma keyfimi katladi.

Bu kitapla ilgili ilginc bir anim oldu. Uzun zamandir oteledigim bir kitapti ve elimde baska bir cevirisi vardi. O cevirinin ilk 40 sayfasini okumus, kitabi sevmis ama ceviriden keyif alamayinca devam etmeyip bu ceviriyi satin almistim. Ilk 40 sayfasinda kitap hosuma gittigi icin devamini okumayi hevesle bekliyordum. Acik konusmak gerekirse devami husran oldu. Bu kitap beni cok sıktı. Yillar once okudugum Dostoyevski kitaplari gibi degildi (ya da zamanla benim edebiyat zevklerim degisti. Iyi ki klasikleri cok genc yaslarda okumusum

Iyi ki almisim, dedigim kitaplardan oldu. Bir toplumun korku kullanilarak nasil egilip bukulecegini mukemmel bir sekilde ve orneklerle anlatmis. Gecmiste sorunlarini kendi basina cozmeye calisan bireylerden, en ufak bir sorunda terapist kapisini calan bireylere nasil donusuldu? Sorunlarini kendi cozmekten aciz, kurban kimliginde bireyler yaratmak topluluklar uzerinde uzun vadede nasil sonuclar doguruyor? Asiri korumaci anne babalar guven mi teskil ediyor, yoksa cocugun ozguvenini yok mu ediyor? Magdur edebiyati; medyanin, kurumlarin ve insanlarin taciz gorene, aci cekene yaklasimi; risk bilinci gelistirme; guvensiz ve panik atak geciren bir toplum... Cogumuz, geleneksel bir otorite kaynagindan geldiginde karsi cikacagimiz sinirlamalari, kisisel saglik ve guvenlik adina kabullenmeye haziriz. (Bkz. Pandemi). Pandemi ortaminda okumak ve nereye cekiliyoruz diye dusunmek icin ideal bir kitap.