E-Dergi

2. Dunya savasi sirasinda Nazi Almanya'sunda Yahudilerin nakledilmesinden sorumlu olan Adolf Eichmann'in 1960 baslarinda Arjantin'de sahte kimlikle yasarken yakalanip Kudus'te 1961'e kadar suren (yaklasik 2 yil) mahkemenin, Hannah Arendt'in kalemiyle ele alinisini okuyoruz. Bir rapor niteligi tasirken, ayni zamanda sordugu sorularla ve bunlara verdigi cevaplarla konuya farkli acilardan bakmayi da sagliyor. Arendt, gunumuzde artik sikca kullanilan "kotulugun siradanligi" (the banality of evil) ifadesinin dayanagini da kitapta acikliyor. Bu kitap uzun zamandir okumak istedigim bir kitapti. Ilgiyle okudum. Donemin detaylariyla ilgilenenler icin belgesel nitelinde bir calisma olmus. Ayrica cevirisi de cok basarili.

Andronikos yeni inanca tapmayi reddettigi icin iskence ile olum cezasina carptirilir. Cezasi hic durmadan konusmaktir. Ama bu ceza tek kisilik gibi gorunse de aslinda bir de refakatcisi vardir. Manastirin en genc kesisi olan Iaokim'e Andronikos'u dinleme gorevi verilir. Onunsa konusmasi yasaktir. Otoriteye boyun egmeyerek inanclari ugruna uyumadan, durmadan konusarak iskence icinde yavas yavas olen bu adamin karsisinda uyuklayabilmek, dalabilmek, susmakti Ioakim'in iskencesi. Ona obur yuzu dusmustu bu cezanin; uyutulmayanin karsisinda uyumak, konusturulanin karsisinda susmak. Susmanin utanciyla yasamak. Iskence hangisiydi?

Öyle cok seviyorum ki Bilge Karasu okumayi... Öyle özlemisim ki Bilge Karasu okumayi... BK eserlerini okumamin uzerinden 20 yili askin bir sure gectigini bir anda sasarak fark ettim ve bunu fark etmemle okuma istegim yeniden canlandi. En sevdigimden basladim. Bu kitapta masallar var ama bu masallar alisilageldigimiz turden masallar degil. Her biri incelikle siraya konmus bir domino tasi gibi ozenle siralanmis, kurgulanmis. Bir masal okuyup uc gun dusundugum gunlerden gectim. Her bir masal zihnimde uzun sure asili kaldi. Karasu'yu benim icin essiz yapan ozelliklerden biri de bu. Anlam icinde anlam, metin icinde metin barindirir. Karasu yazilari ni okurken kendimi dehlizde gibi hissederim. Derine indikce inersin, sonu gorunmeyen ucsuz bucaksiz bir dehlizdir o. Gunlerdir bir masalda gibiyim, kitabin bitmesine uzuluyorum ve bir 20 sene daha ara vermeden kesinlikle yeniden okuyacagim.

Dostalarinin BK ve eserleri hakkinda yazdigi yazilardan olusuyor. Genelini sevmis olsam da, yazilardan bir iki tanesinin lafi gereksiz uzattigini ve konudan uzaklastigini dusundum. Bilge Karasu severler icin zihin tazeleyici bir derleme olmus.

Istanbul'un eski zamanlarini ve cocuklugumuzun o guzelim cumbali evlerini ozleyenler, nostalji icinde gezinti yapmak isteyenler icin oneririm.