Çavdar Tarlasında Çocuklar Hakkındaki Yorumlar

Eser hakkında garip biçimde olumsuz eleştiriler daha çok gibi duruyor. Madem o kadar kötü; niye hâlâ popüler diye sormamızda gerekiyor. Esere gelince, karşımızda genç bir adam ve onun sıradışı hayat öyküsü, hızlıca ama didaktik bir şekilde okuru alıp sürüklemektedir. Bu genç adamın iyi veya kötü yaptıkları ekseninde kaleme alınan eserde, asıl dikkat çekici olan çok sayıda şahsiyetin portresine yer verilmesidir. Eserin başkişisinin kaleminden dökülen satırlar öyle bir işlenmiş ki, böylelikle okuru da etkisi altında bıraktığını söyleyebiliriz. Aile içi ve aile dışında ergenlik çağındaki insanın yaşadıkları başarıyla dile getirilmiş ve belki de bu yüzden eser uzun yıllardır hâlâ raflardadır.

Aslında eser hayat dersi de veriyor. Eserin bir karakteri oldukça temiz ve bakımlı biliniyor. Oysaki işin aslı öyle değildir. Temiz görünen kişi gerçekte çok kirlidir; işte yazar bunu muazzam bir şekilde dile getiriyor. Bu arada kitabın adı okuru yanıltmasın. Yani çocuklar çavdar tarlasında değiller.

Kitapta her okurun kendinden bir şeyler bulabileceğine şüphe yoktur. Zira bütün insanlar ergenlik dönemi yaşamıştır. Bununla beraber dönemin ABD’sinin de satır aralarında işlenmesi, ülkenin kültürüne dair izler bırakmasına sebebiyet verdiğinden buradan da okur bilgi sahibi oluyor.

Okumaya başladığımda kitabın isminin çağrıştıracağı bir konuyla karşılaşacağımı sanıyordum ki, hemen hemen her okurunda bu durumu yaşayacağını umuyorum. Ancak başladığınızda kitabın bir kahraman üzerinde yürüyen kurgusu ve bu kurguyu besleyen ilginç bir dili olduğunu göreceksiniz. Kitabı popüler kılan unsurlardan biri bu galiba. Elbette, 1951 yılında yayınlandığını düşünürseniz; dönemin ABD’sinde Holden adındaki yeni yetme bir ergen karakteri üzerinden okuldan başlayarak (nihayetinde okuduğu okullardan atılan bir öğrenci) toplumsal, ahlaksal ve dinsel eleştirileri sansür ve yasaklamayı getirmiş olduğunu görüyoruz. Kitabı popüler kılan özelliklerden bir diğeri de bu sanırım.

Yazarın kendi yaşamından esinlendiği muhakkak. Ana karakter ve anlatıcı ‘Holden’ için J.D.Salinger’in kendisidir diyebiliriz. Ergenliğin getirdiği bir başkaldırı ve zaman zaman boş vermişlik, kural tanımamazlık, ben merkezci tutumun psikolojik yansımaları metinde kendini baskın olarak hissettiriyor. Küfür, argo konuşma ve cinselliğin serseri bir ergenin dünyasında ne kadar yer tuttuğunu size gösteriyor.

Kitap içinde yer yer kitap isimleri, okuma edimine yaklaşımlar Holden’ın ilginç kişiliğini ortaya çıkran ayrıntılar…“Oldukça cahilimdir, ama epey okurum. (…) Bir kitapta en hoşuma giden şey, en azından, arada bir gülünç şeyler olmasıdır. (…) Bir kitabı okuyup bitirdiğiniz zaman, bunu yazan keşke çok yakın bir arkadaşım olsaydı da, canım her istediğinde onu telefonla arayıp konuşabilseydim diyorsanız, o kitap bence gerçekten iyidir.” (s.23)

Dikkat çeken bir başka başlık başına buyruk bir ergen olan Holden’ın ikiyüzlülüğe, yapmacıklığa ve dayatmacılığa tepki vermesi… Anlatısında net ve saklamadan romanda geçen kişiler üzerinden bunu sürdürmesi… “…tanıştığıma hiç memnun olmadığım kimselere, durmadan, “Tanıştığımıza memnun oldum,” demek beni öldürüyor. Ama, hayatta kalmak istiyorsanız, ille de bu zırvaları söylemek zorundasınız.” (s.86)

Ergenliğin getirdiği psikolojik savrulmalar, karşılaştığı yenidünyalar, ayakları yerden kesilmeler, zaman zaman olgun tavırlar… Özetle, Holden “Çavdar Tarlasında Çocuklar” da kendini,ergenliğini anlatıyor yapmacıksız ve yalın bir dille.