Açıkçası bu kitabı okurken sıkıldım; Banu hanımın daha önce okuduğum iki kitabını beğenmiştim ve görüşlerini önemli buluyordum ancak bu eser de o havadan biraz uzaklaştım. Gerçi Banu Avar bu eserini de daha önceki yazdıklarıyla aynı doğrultuda kaleme almış, yine aynı şeylerden bahsediyor ancak sıkıntılı olan noktalardan ilki bu zaten, zira kitap size çok yeni bir şey öğretmiyor; daha önce benzer eserlere gözatıysanız bildiğiniz şeylerin harmanlanıp tekrar edildiğini göreceksiniz, farklı olarak bu bilgiler ışığında günümüzün yorumlanmasını görebilirsiniz ki Türkiye hakkında bu açıdan bakan (ulusalcı, Kemalist) bir kaç eser okuduysanız bu yorumları sizde çıkarabilirsiniz; değişik açıdan farklı yorumlar bulmak zor. Esas sıkıntılı nokta ise bana göre biçim ile ilgilidir. Kitabın yazımı karışık, bir düzen olduğu söylenemez, bilgiler art arda karışık biçimde veriliyor ve verilen bilgi üzerinde tartışılmıyor; sanki o bilgi üzerinde herkesin ortak bir uzlaşımı varmış herkes kabul etmiş gibi bir durum yaratılmış. Böyle bakınca kitap sadece bu bakış açısını kabul edenlere yazılmış yada okuyanın direkt inanması beklenmiş gibi duruyor (bilgilerin, yorumların doğruluğunu bilsekte, burada tartıştığım içerik değil biçimdir). Bu da bana samimiyetsiz, ülke gidiyor edebiyatı yapan, Atatürk romantizmi (hamaset) içindeki okuyucuya yazılmış, ulusalcılığı bayağılaştıran eserleri hatırlattı, biraz da gizli tarikatlar, masonlar yok illimunati vs. ile kafayı bozan, duruma sınıfsal çatışma öğretisiyle değil dünyayı ele geçirmeye çalışanları sapık, gizemci, mistik gösteren, bunların neden hükmetme amacı içinde olduğunu çarpıtan eserleri... (kitapta böyle bir durum yok tabi ancak tekrar ediyorum bu eleştiri biçimle ilgilidir). Bilmiyorum çok mu haksızlık yaptım. Belki de bu esere, Attila İlhan'ın bir eserini okuduktan hemen sonra başlamam bana bu eleştirileri yaptırıyordur. Attila İlhan eserlerinde her konuda meselenin özünü, gereğince üstünde durarak, mantık ve diyalektik ile gösterir , sadece ulusalcılıktan bahsetmez; her konuda bilgi birikim yüksektir ve çok çeşitli konuları bu ülke açısından değerlendirmiştir ve tabi ki kalemi çok iyidir. Bu sayede büyük bir saygı kazanmıştır. Tabi hakkını teslim edelim, Banu Avar da günümüz için önemlidir ve söylediği şeylerde; ancak kitabın içinde yazılan bilgiler, yorumlar doğruda olsa biçim ile ilgili sıkıntılar var ve Banu Avar'ı, onun fikirlerini sevmeyenlerin bu biçimle dertleri olduğunu düşünüyorum; Banu Avar'ın bu fikirleri, meseleleri herkese anlatma herkesi birleştirme amacı güttüğü halde.
Son Not: Sanki Avar'ın yazım tarzı eskiye göre değişmiş, daha farklı eski eserlerine göre.
