Hacimli, dopdolu, bilgi yüklü ve anlaşılır bir eser. İnsan beyni üzerine eşiyle beraber önemli çalışmalar yürüten ünlü bir bilim adamı olan Damasio, bu kitabıyla bilgisini adeta döktürmüş. Kitap, 1848 yılında Phineas Gage adlı şahsın başına gelen çok tatsız ama bir o kadar da ünlü bir kazayla başlıyor. Gage bir işçidir ve bir kaza sonucu kalın bir demir çubuk, bir patlama nedeniyle fırlayıp, yüzünden girerek kafatasının ön kısmını parçalayarak dışarı çıkar. Kaza sonrasında hastaneye kaldırılan Gage, mucizevi bir şekilde yaşamını sürdürür. Beyninin sol-ön bölgesindeki yaralanmaya rağmen herhangi ölçülebilir bir işlev bozukluğu göstermemiştir. Fakat sonraları, başta tanıdıkları olmak üzere bir çok insan Gage'de meydana gelen davranış değişikliklerini farketmeye başlamışlar. O artık eskisi gibi saygılı ve sorumlu biri değildir. Her şeye boş vermiş, hiç bir işte dikiş tutturamayan serkeş tabiatlı bir insan haline gelmiştir. Genel ahlak anlayışında bile çok büyük değişimler olduğu davranışlarından ve kendisiyle yapılan mülakatlardan görülmektedir.
Bu tatsız vaka aslında sini bilimleri açısından önemli bir dönüm noktasıdır. Bu kaza sonucu Gage'de hasarlanan beyin bölgelerinin kişilik ve yüksek insanı değerlerle yakında ilişkili olduğu daha sonraki araştırma ve bulgularla da kesin olarak ortaya konmuştur. Bu kaza ve ardında yapılan çeşitli çalışma ve gözlemlerden sonra, beynin belli bölgelerindeki özgül hasarların, özgül bir takım sonuçlara yol açabildiği gösterilmiştir.
İşte bu araştırmaların önemli bir kısmında imzası bulunan Damasio, bu kitapta Gage ile başlayıp, çok ilginç bir dizi olayı da ekleyerek, bizi sinir sisteminin işlevinin keşfinde yaşanan o heyecan verici maceranın içinde ustalıkla dolaştırıyor. Kitabı okurken özellikle beyinle ve bilişsel süreçlerle ilgili çalışmaların ne kadar çetrefilli ve zor olduğunu da görebiliyoruz. Kitabın sonlarına doğru Damasio, beynin çalışmasına ilişkin ufuk açıcı görüşlerini de açıklıyor ve resmi tamamlıyor. Bazı ufak tefek çeviri kusurlarını görmezden gelebilirseniz, gayet rahat okunabilen bir metin.
Bazı yerlerini anlamakta zorlansanız bile referanslar eşliğinde dikkatle okunmayı gerçekten fazlasıyla hakkeden bir kitap. Mutlaka okuyun