Mişkatül Envar (Nur Metafiziği) adlı eserin konusu Nur Suresi 35. Ayettir. İmam Gazali bu eserinde, ‘Allah göklerin ve yeryüzünün nurudur’ ayetini zahiren anlattıktan sonra tasavvufi ve felsefi açıklamasını mişkat, zücace, misbah, zeytinyağı ve ağaç ifadeleri üzerinden yaparak idraklerimize sunmuştur.
Eserde varlığa dair açıklamalar sistematik bir şekilde ele alınmıştır. Önemlidir çünkü Suhreverdi, İbn-i Arabi ve bütün Osmanlı uleması, varlık meselesini Gazali’nin oluşturduğu bu sisteme ve bu terminolojiye dayandırmışlardır. Burada kullanılan terminoloji İmam Gazalinin, icat ettiği bir terminoloji değil insanın varlık karşısındaki konumunun biraz daha sistematize edilmiş halidir. Eserin hacmine göre muhtevası/içerdiği mana çok derindir.