Mithat Paşa 1876 yılında Osmanlı'nın ilk anayasasını hazırlayan kişiydi. Öyleki bu gün kullandığımız anayasa bile, cumhuriyet döneminde ilave edilenler dışında büyük ölçüde Mithat Paşa'nın hazırlamış olduğu anayasadan kalan izler taşır.
Mithat Paşa 40 yıl boyunca devlet hizmetinde çalışmış, kritik yerlerde valilik yapmıştı. Özellikle Irak ve Bulgaristan valiliği döneminde bölgenin kalkınması hususunda çok başarılı hizmetler vermişti.
Devlet örgütünde çok itibar gören biri olmakla birlikte, uluslarası etkinliği olan yüksek dereceli bir masondu da.
Abdülhamit'i destekleyenler Mithat Paşa'yı sevmezler. Bu adeta ezbere bir saf tutuştur. Çoğu kez onu tamımadan tanımlamaya çalışırlar. İyi bir bürokrattı ama kötü bir sadrazamdı derler. Oysaki Mithat Paşa'nın 40 yıllık devlet hizmeti süresince sadrazamlık yaptığı süre biri 3 ay, diğeri 2.5 ay olmak üzere toplam 5.5 aylıktır. İyi bir sadrazam olmadığını bu kısıtlı süre içinde anlayabilmek ne büyük marifet!
Sultan Abdülaziz, Mithat Paşa'nın hazırladığı anayasayı ilan etmeyi kabul etmez, bu da Mithat Paşa'nın önderliğindeki ordu ve bürokrasi tarafından tahttan indirilmesine neden olur. Arkasından Veliaht 5. Murat tahta çıkar. Sultan Abdülaziz ise tahttan indirildiğinin 5. günü intihar eder. Tahtta bulunan 5. Murat ise cinnet geçirir ve henüz 3 aylık padişahken, akli dengesinin yerinde olmadığına dair verilen doktor raporu ile tahttan indirilerek yerine Abdülhamit tahta geçer.
Abdülhamit anayasayı ilan eder ama, o sırada 93 harbi diye bilinen Osmanlı Rus savaşının başlaması üzerine Anayasayı yürürlükten kaldırır.
Aradan 5 yıl geçer. Gazeteci Ahmet Mithat Efendinin bir makalesi aniden ortalığı karıştırır. Bu makaleye göre Abdülaziz aslında intihar etmemiş, Mithat Paşa'nın emri ile öldürülmüştür. Bu sırada Mithat Paşa İzmir valisidir. Aynı gece evi 3 tabur askerle basılır. Mithat Paşa arka sokakta bulduğu bir boşluktan kaçarak Fransız Konsolosluğuna sığınır. Fransız Konsolosluğu da idam edilmemek şartıyla Mithat Paşa'yı teslim eder ve meşhur Yıldız Mahkemesi başlar.
Hakim, Mithat Paşa'ya savcı tarafından hazırlanan iddianeme hakkında ne düşündüğünü sorar. Mithat Paşanın cevabı ise; bu iddianemenin 2 yeri doğrudur der. Biri başındaki besmelesi, diğeri de sonundaki tarihidir, der. Mahkeme üç gün içinde tamamlanır ve Mithat Paşa ile birlikte 11 kişi suçlu bulunarak idama mahkum edilir. Ancak idam edilmeyeceklerine dair başta verilen taahhüt gereği Taif zındanına gönderilirler. Burada 3 yıl kadar mahkum kaldıktan sonra bir gece yarısı gelen askerler tarafından boğularak öldürülerler.
Abdülaziz'in hal'line fetva verdiği gerekçesiyle şeyhülislam Hayrullah Efendi de mahkumlar arasındadır, fakat o öldürülmez ama bütün olan bitene şahit olur, yazdığı mektuplarla konu hakkında bilgi verir. Bu mektuplar da kitapta mevcuttur.
