Anlamsız Düşünceler! Hakkındaki Yorumlar

Türkiye'de kendi payına düşünce üreten sayılı akademisyenden. Baudrillard'ın değerini anlamış sayılı insandan da biri aynı zamanda.

Ne yazık ki bağlamından koparılmış cümlelerle eleştirilmiş bir kitap. Lütfedilip devamı okunsaydı ve Adanır'ın tüketim toplumu haline gelmiş batının dünyanın geleceği için yeni perspektifler üretebilme kabiliyeti kalmadığını söyleyen baudrillard incelemeriyle tanındığı bilinseydi, aslında bindiği dalı kesen bir eleştiri olduğu anlaşılırdı. Adanır, tam tersine dünya için alternatif açılımları gelişmekte olan ülkelerin yapabileceğini ve bunun için ülkemiz toplumunun önemli tecrübeler taşıdığını ve buna aday olabileceğini söylüyor. "Çünkü Türkiye'de yaşayan insanların birlik ve beraberliği pek çok "birlik" ve ülke için potansiyel tehdit teşkil etmektedir. ... Çünkü bölge coğrafyasından başlayarak, dünyadaki dengelerin değişmesine yol açabilir ...Daha demokratik, daha refah, daha barışçıl, uzlaşmış bir türkiye, bir çok ülkede mevcut düzenin değişmesine, başka toplumlar ya da kimi kesimlerin refah seviyelerinin büyük ölçüde düşmesine yol açabilir."
İşte başka bir cümle: "Biz, içinde yaşadığımız toplumun hem çok sıradan hem de çok önemli özelliklere sahip bir toplum olarak düşünüyoruz. Bu birbiriyle çelişkili görünen düşünce bu toplumun geçmişi incelendiğinde birebir doğrulanmaktadır. Anadolu toplumu son yediyüz yılda dünyada az görülen bir sentez gerçekleştirmiştir. ... Anadolu toplumunun da dünyaya öğreteceği bir şeyler, önerebileceği kimi düşünceler vardır. Bunlara yepyeni bir görünüm kazandırmak yerine, bozmak ya da yok etme girişimlerinde bulunmak Türkiye'yi dünyanın ikinci sınıf toplumları arasında kalmaya mahkum etmek demektir." İşte yine başka bir cümle: "... batılı araştırmacıların Osmanlı'ya bakışlarınan yola çıkarak bir değerlendirme yapmakta ve doğal olarak eksik ve yanlış sonuçlara varmaktadır." Görüldüğü üzere yapılan eleştiri(?) külliyen haksız, yersiz ve kesinlikle okunmadan yapılmış bir eleştiridir.
Oğuz Adanır nadir bulunabilecek bir bakış açısı ve entellektüel derinlikle konulara yaklaşmakta iken bu nevi bir eleştiri(?) (saldırı), kitabına "anlamsız düşünceler" ismini koymasındaki sitemi ne kadar da iyi açıklıyor...

Hayatınızda vaaz dinlemiş olabilirsiniz ama vaaz okuduğunuzu pek sanmıyorum. İşte bu kitapta kuru bir vaaz var. Ve malesef bunu biz Türkleri aşağılayarak yapıyor bu Fransada yetişmiş profesör. Tipik bir oryantalist bakış açısı. Kitaba önsöz olarak aldığı (seçtiği) paragrafları aynen aktarıyorum. Kararı siz verin.
“…Türklerin Avrupai mânâda ilgilendikleri, meşgul oldukları tek bir şey dahi yoktur. Türk günlük ihtiyacı dışındaki şeylerle pek alâkalanmaz, böyle konular üzerinde düşünmek bile istemez. İslâm’ın, bir insanın bütün bildiğini veya bilmesi gerekeni verdiğini düşündüğünden merak ihtiyacını dinle doyurur…
“ İyimser bir Avrupalı ise Türkleri dünya nimetlerinden tam manasıyla yararlanmasını bilen zevk ve sefa içinde vakit geçiren, kendini sanat edebiyat, ticaret ve sanayi gibi meşguliyetlerle yormayan bir “Senyor”a benzetebilir. Tabii, bu işleri kendileri için yapan diğer insanlar dururken Türkler neden böyle işlerle uğraşsınlar…”

Charles Eliot Avrupa’daki Türkiye, s.113, 117

“Avrupa medeniyeti ile yakın temasta olan Türkler, bir raddeye kadar hayranlık duydukları bu hayattan kalben nefret etmektedirler. Buna rağmen, bilhassa üst tabakalarda Avrupa medeniyetinin tesiri çok açık bir şekilde görülmektedir. Ve iyi tahsil görmüş kültürlü bir Türkün arkadaşlığından daha cazip bir şey tasavvur edilemez. Yalnız unutmamak lâzım ki, Türkler ırk olarak Avrupaileşmemişlerdir, ve korkarım hiçbir zaman da bu gerçekleşmeyecektir…”

Mrs. Max Müller İstanbul’dan Mektuplar, s.25 (*)