Dünyanın her yerinde üst düzey bilgi isteyen tarih felsefeli doğa turizmi, coğrafya, göç yolları, nüfus hareketleri, arkeoloji konularını da içerir. Bu yapıt, tarih felsefesi alanlarıyla yaşam deneyimli bir yazarlık birikimi ürünüdür.
‘Kızılırmak, Tarih Öncesi Su Kaynakları’, ‘Utangaç Bir Tarih Kapadokya Tasarımı Kızılırmak’, ‘Aristophanes, Dionysos ve Yazınsal Metinler’, ‘Konuşan Toplum Kapadokya Yüzleşmesi’ ve ‘Kapadokya’da Tengrici Oğuzlar’ gibi bu yapıtın eksenini oluşturan ilk bölüm deneme yazıları ile arkaik bölgedeki Galya/Galatya, Kelt nüfus hareketlerini önceki ‘Pera da İstanbul’ adlı deneme yapıtı ile tanımlayan Sonmez, doğusu Kızılırmak kaynakları, batısı İstanbul olan Orta Anadolu’ya farklı bir bakış yolu çiziyor.
İki yıl süren yaşam deneyimleriyle Hindistan, Nepal, iki yıl süren Meksika, Guatemala, Bolivya, Peru gibi ülkelerde kültür gazeteciliği yapan romancı Sonmez, Almanya, İsveç gibi Avrupa ülkelerinden sonra Kapadokya’da yaşadı ve bu yapıtı orada tamamladı ve fotoğraf çekimleriyle başlangıcı kırk yıl öteye giden Kapadokya ilgisi ilkin ‘Marissa Epos’ adlı roman (1986-87) ve daha sonra böyle bir yapıtın ortaya çıkmasına yol açtı.
Hacı Bektaş Veli, Yunus, Mevlana, Büyük Basileios, Gregorios Nyssenus, Gregorios Arianzos gibi düşün/kılgı çeşitliliğine toprak olan Kapadokya’da, Pagan arkaik Anadolu, Roma, Bizans ve Bektaşilik ile ‘Tengrici Şaman Oğuzların serüvenleri ve otuza yakın söyleşi de deneme tadındadır.
