Dosta yapılan güzellemeler, iltifatlar, komplimanlar, boş sözlerdir. Aklı uyuşturur, nefsi azdırır, kalbi kibirlendirir. Dosta ihanettir. Ballı zehirdir.
Dosta, yapıcı eleştirel düşünce, temiz bir dil ile olanı olduğu, görüleni görüldüğü, düşünüleni düşüldüğü gibi aktarmak, hakikati, doğruları, gerçekleri düşüleni olduğu gibi ifade etmek, söyleyebilmek erdemli insanın özelliklerindendir. Birey için fayda odaklı düşünme, iş ve eylemdir. Bireye moral gücü ve ışık olur, aklı çalıştırır, nefsi terbiye eder, kalbi yumuşatır, eylem yeteneğini ve iradesini geliştirir.
Yapmak istediklerini istediği gibi gerekçelendiren, yaptıklarını istediği gibi meşrulaştıran insanın yapamayacağı kötülük, söyleyemeyeceği yalan, aldatamayacağı sistem yoktur. Gerçeklerden kopuş masum bir yalanla başlar. İnsanı hakikate götüren yolun rotası bir milim kaymaya başladığında yoldan çıkmanın sonu gelmez. Rasyonaliten bir kez kopuş başladığı zaman çürüme, yozlaşma öylesine hızlı artar ki insan kendini bile tanıyamaz. Eleştirel düşünce, aklın muhakeme, münazara, idrak, bilinç, sağduyu, etik, ahlak ve değerlere açılan kapısıdır. Nefsin, kötülüğün, azgınlığın otomatik fren mekanizmasıdır. Akıl ve merhamet duygusu yaradan tarafından sadece insana verilen bir ayrıcalıktır. Akıl ve merhameti birbirine bağlayan köprü eleştirel düşüncedir. Bu köprü yıkılırsa akıl ve merhamet arasındaki iletişim ve denge mekanizması kaybolur. İnsan bambaşka bir varlık haline dönüşür. İnsan aklı, insanlık için en büyük tehdit haline gelir. Günümüz Dünyasındaki sorunların kaynağı da bu tehdit ile ilişkilidir.
Eleştirel düşünce insanlığa ışık ve rehber olarak yüce yaradan tarafından bahşedilmiş istisnai bir nimettir. Akıl gözü ile görebilen, gerçeklerle yüzleşebilen, muhakeme edebilen, merhametli insan, eleştirel akla sahip bir canlı olarak medeniyetin özü, çekirdeğidir. Argüman temelli akıl yürütüme, yeryüzünden uzayın derinliklerine giden yolun fenerleridir. İnsanlığın yüce değerleri, akıl, emek ve merhamet yaşamın temel güvencesidir. Bu güvencenin anahtarı sorgulayan akıldır.
