Fehim Paşa ile Margrit ve Diğer “Hassas Romanlar”ın yazarı Ahmed Nâci hakkında edebiyat tarihleri ve edebiyat çalışmalarında herhangi bir bilgi yoktur. Çolpan Kitap’ın “Çevrim” dizisinin beşinci kitabında, kayıp bir yazar olan Ahmed Nâci’nin 111 yıl önce yayımlanmış beş “roman”ı yer alıyor. Fehim Paşa ile Margrit, Zambak ile Lâle, Çılgın İhtiyar, Tal’at ile Fitnat ve Son Yatak adlı bu metinler, aslında birer uzun öyküdür. Onların yayımlandığı dönemde “roman” diye sunulması, hem romana yüklenen işlevden hem de okurun algısını yönlendirme niyetinden kaynaklanır. İkinci Meşrutiyet sonrasında gelişen popüler edebiyat eğiliminin dikkat çekici bu ürünleri, tam da Birinci Dünya Savaşı’nın başladığı yıl yayımlanır. Sunumlarındaki “hassas roman” sözü, iç gıcıklayıcı ve erotik içeriklerini bildirdiği kadar okuru çekme niyeti de taşır. Fehim Paşa ile Margrit ve Diğer “Hassas Romanlar”, özellikle aşk ihtiyacı ve arayışını yönlendiren etkenlerin ilişkileri nasıl belirlediğini ve bu ilişkilerin edebî metin üzerinden nasıl modellendiğini görmek bakımından, temsil değeri yüksek önemli bir toplam.
Fakat bu uzun, kahhar seneler, acaba latif, yumuşak vechimi buruşturmayacak mı? Gözlerim bugünkü cazipliğini, parlaklığını kaybetmeyecek mi? Ya dudaklarımın bu pembeliği acaba solacak mı? Sesimin ahengi bozulmayacak mı? Söyle ihtiyar insan, ben bunları bilmek istiyorum. (Ahmed Nâci)
