Kim olduğumuz, nereden geldiğimiz ve bugün olduğumuz şeye nasıl dönüştüğümüz, yıllarca, basitten karmaşığa doğru adım adım ilerleyen bir silsile şeklinde canlandı kafamızda. Önce ayağa kalktık. Sonra serbest kalan ellerimiz ve artan zekâmızla aletler yaptık. Mızraklar, heykeller, barakalar, ve nihayetinde bugünün görkemli dünyası… Hepsinin altında yatan sır, istisnai beynimizden başkası değildi. Ian Tattersall, insanın evrimini anlamak isteyenler için bu ezberi bozuyor. Okuru konfor alanından çıkarıp “Karmaşa İçinde Karmaşa”ya davet ediyor.
Tattersall’ın anlatısında gürbüz Australopitlerle soyumuz Homo’nun erken temsilcileri bir arada yaşıyor. Alet yapmak, Homo türlerinin tekelinden çıkıp 3,5 milyon yıl öncesinin ikiayaklı ilkel insansılarına kadar uzanıyor. İnsan olmanın hikâyesi yongalanmış taşlarla ya da beyin hacmiyle değil; 7 milyon yıl önce bir gün iki ayak üzerinde dikilmekle başlıyor aslında. İnsanın Evrimini Anlamak’ın sayfalarında ilerledikçe kuyruksuz maymunlarla ortak bir atayı paylaştığımız düşüncesinin etrafını saran kuşku, önyargı ve korku bulutları bir bir dağılıyor. Çünkü DNA ve kemiklerin yalan söylemediği bu yolculukta gerçek, orada bir yerde, gömülü olduğu yerden çıkarılmayı bekliyor.
Ian Tattersall, paleoantropolog ve New York City’deki Amerikan Doğa Tarihi Müzesi’nde küratör.
Kapak görseli: Charles Darwin’in çalışma defterinde yer alan, 1837 tarihli “Yaşam Ağacı” diyagramı
