Şeyh Şamil’in naibi olarak herkes tarafından tanınan,
gerçek bir tarihsel şahsiyet olan Hacı Murat’ın son
günlerini anlatan bu eseri tarihsel bir roman saymak
mümkündür. Tolstoy’un ölümünden sonra yayımlanan Hacı Murat’da, anlatılan olayların çok büyük bir
kısmında, Rus resmi kaynaklarına neredeyse harfiyen bağlı bir anlatım söz konusudur. Ama işin esas
büyüleyici yanı şudur ki, burada okuduğumuz Hacı
Murat, tarihi bir belgede anlatılan, komutan veya asiden ziyade, insanın aklına Homeros’un kişilerini getiren efsanevi bir kahraman gibidir.