Ülkemizde İslâm Tarihi alanında hem nicelik hem de nitelik olarak tatmin edici orijinal yayınların ve çevirilerin olması sevindirici bir gelişmedir. Bunlar daha çok ya akademik çerçeveye bağlı olarak, ya da genel okuyucudan ziyade konunun uzmanları göz önüne alınarak hazırlanmış çalışmalardır. Genel okuyucu kitlesinin, ayrıntılarda boğulmadan konuyla ilgili bilgi edinebileceği çalışma sayısı neredeyse yok denilecek kadar azdır. Bu yüzden çalışmamızdaki öncelikli amacımız; alandaki mevcut boşluğu kısmen de olsa gidermektedir. Çalışma usulümüzü de çalışmanın amacı belirlemiş olup ayrıntılardan, problemlerden, tartışmalardan mümkün olduğunca kaçınılmaya gayret gösterilmiş, bilinmesinin faydalı olacağını düşündüğümüz bilgiler verilmeye çalışılmıştır.
Tarih yazımında, konu (devletler, olaylar, kurumlar) ve kronoloji esaslı olmak üzere iki ana yöntem vardır. Her iki yöntemin de kendine göre olumlu veya eksik yönleri olduğu muhakkaktır. Biz bu çalışmamızda konu bütünlüğünü sağlama adına her iki yöntemi de bir arada kullanmaya çalıştık. Genel itibariyle belli bir kronolojik sıra ile hâdiseleri vermeye çalışırken, ilgili halîfenin döneminde ortaya çıkan devletleri (Fâtımîler, Tulunoğulları vb.) veya isyanları (Zenci, Karmâtî gibi) kronolojiye bağlı kalmadan bir bütün olarak verdik. Aynı düşünceden hareketle Endülüs tarih ve medeniyeti ile İslâm Medeniyetini ayrı bir bölüm altında ele aldık. Genel okuyucu açısından faydalı olacağını düşündüğümüz, kronoloji, sözlük ve ileri okumalar için bibliyografyayı ise çalışmamızın sonuna koyduk.