“Osmanlı irfan tarihi”ni ortaya koyma amacını taşıyan bu eserde Şeyh Edebâli’den başlayarak, 20. yüzyılı gören son büyüklerine kadar Osmanlı’yı Osmanlı yapan gönül ve irfan erlerinden, ehlullah ve pîrlerden, melâmet ve tarikat erbabından, ârif ve zâhidlerden 100 büyük isim bir araya getirildi.
Somuncu Baba, Emir Sultan, Eşrefoğlu, Hacı Bayram, Şeyh Vefa, Sünbül Sinan, Merkez Efendi, Hamza Bâlî, İdris Muhtefî, Beşiktaşlı Yahya Efendi, Şaban-ı Velî, Hüsameddin Uşşâkî, Hz. Hüdayî, Niyâzî Mısrî, Nasûhî Efendi, İsmail Hakkı Bursevî, Mehmed Emin Tokadî, Mevlânâ Hâlid, Tâhâ Hakkârî, Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevî, Esad Erbilî, Abdülkadir Belhî, Abdülhâkim Arvasî, Kenan Rifâî, Ali Haydar Efendi, Fahreddin Cerrâhî ve daha niceleri…
Şöhretleri yaşadıkları yüzyılları aşarak günümüze kadar gelen, bir manevî yolun kurucusu veya önemli birer temsilcisi olan, kıymetli eserleri ve takipçileri sayesinde isimleri hâlâ dillerde birer yâd-ı cemîl halinde duran bu 100 ârif hayatlarıyla, ibret verici yaşanmış hikayeleriyle, şiirleriyle, güzel ahlaklarıyla, temsil ettikleri dünya görüşüyle kitapta yer alıyorlar.
