Asıl adı Ebu Ali Kıvamuddin Hasan bin Ali bin İshak et-Tûsî'dir, nam-ı diğer "Nizamü'l-Mülk" (Devletin düzeni, düzenleyicisi). Selçuklu Devletinde Sultan Alparslan ve Sultan Melikşah dönemlerinde yaklaşık otuz yıl vezirlik yapmıştır. Sosyal, kültürel ve daha birçok alanda devlette yenilikler ve değişiklikler meydana getirmiş ayrıca Nizamiye medreselerinin de kurucusudur. Sultan Melikşah'ın isteği üzerine "Siyasetname" adlı eseri kaleme almıştır günümüze kadar ulaşan bu kıymetli eser devlet yöneticileri için gerekli bilgileri içinde barındıran bir kılavuz niteliğindedir. İçeriğinde saltanatın koşulları, kuralları ve ideal devlet örgütünün nasıl olması gerektiğini Kur’ân'dan ayetler, hadisler ve hikâyelerle destekleyip öğüt ve nasihat verici altın değerinde bir eserdir.