"fareler ve insanlar" gerçekten müthiş.steinbeck'in en iyi romanı bence.yalnız romanı kavramak biraz güç.çünkü yazar ilerde romanın kaderini belirleyecek olan bazı diyalog ve anlatımlar üzerinde pek durmamış, o kısımları okuyucunun muhakemesiyle baş başa bırakmış.size bunu romandan bir pasajla açıklamam daha iyi olur sanırım:
"candy, 'george,'dedi.
'ne var?'
'o köpeği ben, kendim vurmalıydım george.kendi köpeğimi başkasının vurmasına izin vermemeliydim.'
kapı açıldı.slim, peşinde curley, carlson ve whit'le birlikte içeri girdi."
romanı okuyanlar, sanırım şu köpek mevzusunun, romanın finalinde akılda kalan soru işaretlerine yanıt verdiğini sezmişlerdir.işte böylesine önemli bir noktada yazar, kapıyı açıp içeriye diğer karakterleri sokarak konuyu tadında bırakmak isterken az kalsın güzelim roman mahvolacaktı.ama sanırım dikkatli bir okuyucu bu noktayı kaçırmaz.dikkatsiz bir okuyucu ise romanı bitirdiğinde: "george neden lennie'yi öldürdü?" diye kendi kendine sorup duracaktır.bilmez ki bu sorunun cevabı kitabın 61. sayfasının 24. satırında gizlidir...
kitabın işlenişine bakacak olursak, o konuda mükemmel, tek kusur bulmak imkansız.karakter analizleri oldukça başarılı.sürükleyiciliği ve yalın diliyle okuyucuyla irtibatı hiç mi hiç koparmıyor.bu yüzden, sıkılmadan bir solukta bitireceksiniz.
çağdaş amerikan edebiyatının en önemli isimlerinden steinbeck'in, tüm marifetlerini sergilediği bu nadir eseri herkes okumalı.