Fakir Baykurt bu romanında aydınlanmanın önüne zorbalıkla , sömürüyle geçilemeyeceğini ,aydınlanmanın köylüsüyle şehirlisiyle bir toplum gerçeği olduğunu vurguluyor.Köy enstitülerinden yetişen , Türkiye 'nin köylerine dağılarak bir eğitim hareketi başlatan öğretmenlerin destanıdır bu roman.Zaman zaman ağaya karşı ,zaman zaman yobaz din adamlarına karşı durarak aydınlığı yüreklere damla damla akıtan öğretmenler bu kitabı başucu kitabı yapmıştır.Varsın doğru söyleyenleri dokuz köyden kovsunlar , yaşasın onuncu köy diyenler her zaman aydınlığın bekçileri olacaktır.Baykurt 'un yetiştiği kurumlara bir vefayla yazdığı bu büyük romanı özellikle eğitimcilere salık veririm.