E-Dergi

Henüz kitabın başındayım. Daha öncesinde İbni Batutta'yı da okumuş biri olarak, Hasan El Vazzan ile mağribi coğrafyasında gezintiye çıkmak tekrar oraları ziyaret gibi oldu açıkçası. Ayrıca bu detaylı araştırma sayesinde dönemin siyasi realitesini, devletler, kabileler ve dini topluluklar arasındaki ilişkiler hakında fikir sahibi olacaksınız.

O çukurdan ölmeden çıkan bir düşünce insanının yaşadıklarını okudukça emin olun soğuktan donmuş taygalarda sizde üşüyeceksiniz. Bir lokma değil bir kaç kırıntının saniyeler içinde dilinin ucunda eriyip gitmemesi için nasıl mücadele verdiğini okudukça sizde acıkacaksınız. Güneşin doğmadığı, sadece bulutların üstünde fersiz ışığının seçilebildiği bir coğrafyanın güneşsiz sabahında çalışmak için maden ocağına vardığında, acaba akşam kampa canlı bir şekilde kimlerin dönebileceğini düşündüğünde sizinde tabanlarınız sızlayacak. Uykusuzluktan hayalini kurduğu gece yatağına vardığında kampın gediklileri tarafından işgal edildiğini ve umursanmadığını okudukça sizinde göz kapaklarınız düşecek.

Şimdi oturup düşünsek, yani şu yorumu okuyan sen, "acaba bu hikaye yaşanmışmıdır?" diye kendine sorsan. Muhtemelen yaşanmıştır diyeceksin. Hemde çok uzaklarda falan da aramayın. Bu hikayede okuduklarının çevremizde yaşanmamış olması imkansız. Tabiki birebir olmasa da illaki yakınlarınızda ya kumarda evini barkını kaybaden, fakirlik içinde yaşarken üstüne kaza, bakımsızlık ya da hastalıkla ölüp gittikten sonra arkalarında tek başına yalnız bıraktıkları insancıklar olmuşlardır. Bu hikayeyi bir kurgu olarak görmeden okuyun. bu hikaye gerçek. Gerçek olduğu için de sarsıcı.

Portekizlilerin Hindistan'ın keşfine neden bu kadar önem verdiği ve ihtiyaç duyduğu ile başlayan yazar, ardından Da Gama'nın kendinden önce yola çıkan ama tayfanın zor koşullara isyanı ile sonuçlandırılamayan Bartalameo Deas'ın yarım kalan seferini tamamlamak üzere başlanan hazırlıkları, sefere çıkışı ve rotasında karşısına çıkan yeni yerler ve yerlilerle karşılaşmaları devam ediyor. Nihayetinde Hindistan'ın keşfedilmesi, Kalikut Sultanı Zamorin ile ilişkilerin geliştirilmek istenirken gerilmesi ve da Gama'nın daha hazırlıklı olarak geri dönüşü ile sonuçlanıyor. Tabi kitapta bu ticaret yolunun keşfi ile özellikle Akdeniz dünyasında baharat ticareti sayesinde zenginleşip tekel olmuş devletlerin nasıl hızlıca önemsizleşerek, çöküşe uğramaları hakkında verilen bilgiler de ilginçti.

Homo Sovieticus'un yetmiş yılın sonunda, ne umduğu ama ne bulduğunu doğrudan konunun muhataplarıyla yapılan pek çok farklı görüşmeyle ortaya çıkmış bir eser olmuş. Yazarın bir diğer kitabı olan Kadın Yok Savaşın Yüzünde adlı eserini de okumuş biri olarak kesinlikle tavsiye ederim. Sovyet tarihine meraklıysanız bir çok detay bulacaksınız.