E-Dergi

"90lı yılların ikinci yarısından itibaren internetin yaşantımıza girmesi bilgisayar satışlarını patlattı. anadolu'nun ve trakya'nın en ücra köşelerinde "interinet gayfeler" açılmaya başladı. evlerine bilgisayar ve internet ikilisini sokma konusunda geri kafalı babalarını ikna edemeyen gençlik buralara abone oldu. tabii kötü niyetli kişiler halkımızda aniden baş gösteren bilgi teknolojisi merakını porno sitelere bağlanma arzusuyla açıkladılar ama türkiye ürkek değil cesur adımlarla bilişim devriminin büyülü dünyasına daldı. bu topraklarda böyle bir şey bir kez de neolitik devrim sırasında yaşanmış, bu halk o zaman ortadoğu'dan gelen yeni düşünceyi hızla benimsemiş, ekmiş, biçmiş, hayvan beslemiş, ama bilişime gelinceye kadar bütün devrimleri ıskalamıştı. maalesef, sosyal bilimcilerimiz de bu yakın takip hadisesini ıskaladılar."

diyerek güldüren, eleştiren, bilgilendiren bir kitap.

bir edebiyat klasigi olabilmek icin gereken butun nitelikleri fazlasiyla barindiran, salman rushdienin usta kaleminden cikmis bir roman. bir yandan cocuklarin kendilerine ozgu buyulu dunyalari ile hint mitlerini bagdastirmasi, diger yandan hindistan'in kori kokulu tarihini ve insanlarin yasayislarini olaylarin arka planina ince ince islemesi ile her satiri leziz tatlar birakan bir eser.

tarzı ile beklentiler karşılamaktan uzak vasat bir roman. okuduğunuz zaman, sanki tuna kiremitçi'nin söylemek istediği birşeyler vardı, bunu direk yazsa olmayacaktı o yüzden üç zavallı kahramanın günahına girdi gibi hissediyorsunuz. olay örgüsü zayıf ve karakterlerin hayatlarını birbirleriyle kesiştirmek için özel çaba gösterildiği aşikar. diyeceksiniz hiç mi iyi yanı yok bu romanın. elbetteki var. tuna kiremitçi'den beklenmeyecek kadar sade ve akıcı bir dille yazılmış, yerinde göndermelere yer verilmiş. ama bunlarda vasat bir romanın ötesine taşıyamamış kitabı.

Ortaylı kitabında modernleşme hareketlerine ve tanzimat aydınlarının girişimlerine ragmen neden osmanlı'da rusyadaki gibi bir modernleşmenin gerçekteşemediğini kitabın birçok yerinde rusya ve car petro ile kıyaslamalar da yaparak oldukca objektif bir şekilde anlatmış.

kitaptan ipucu niteliğinde birkaç alıntı :

" modern çağın toplumları artık tarihi yaşamayıp , yapıyorlardı. tanzimat aydınları da tutucu yöneticisinden muhalif yazarına kadar çağdaş dünyada varolmak için değişmek ve olaylara yön vermek gerektiğini anlamıştı" (s. 264)

"19. yüzyıl dünyasının gerektirdiği siyasi ve idari yapıyı kurmak için çabalayan reformcular , çağlarına uygun olmayan bir iktisadi altyapıyı devralmışlardı. bir başka deyişle , dünya görüşleri , uygarlık anlayışları ve devlet gelenekleri arasındaki çelişkili yol , iktisadi engelleri aşamıyordu. geciken osmanlı modernleşmesinin çıkmazı buydu." (s. 227)

böyle bir kitap yazılmış ve okumayanlar eminim bilmediklerinden duymadiklarindan okumuyor. ilk okudugumda bir sayfadan oluşmuş gibi okumuştum.sonrasinda ve sonralarinda sindirerek okudum tüm sayfaları.okumayanların etkilenmeleri,gidip okumalari için : böyle bir kitap bin yılda bir yazılır diyebilirim.