E-Dergi

Mihail Bulgakov’un, devrim zamanı Rus insanının portresini çizdiği, yıkıcı kara kışı, halkın eğitimsizliğinin yol açtığı acıları anlattığı Genç Bir Doktorun Anıları’nı bir solukta okudum. Bulgakov kendi hekimlik anılarına dayanarak çok canlı ve okurken nefesimi tuttuğum tıbbi örneklerle , yeni mezun ve taşraya atanmış bir doktorun endişelerini ve heyecanlarını yazmış. Kitapta örneklenen halkın batıl inançları ve kaderciliği bizim için de tanıdık bir manzara. Bulgakov’un ilk okuduğum kitabıydı, akıcı dilini ve gerçekçiliğini çok sevdim.

Tarih okumaktan daha önemlisi doğru kaynaklardan tarih okumak. Halil İnalcık Hoca , tarih alanındaki üstün çalışmalarıyla, yetiştirdiği öğrencilerle , metodolojisiyle ve Türk modern tarihçiliğine kazandırdığı disiplinle en güvenilir eserleri vermiş bir isim. Devlet-i ‘Aliyye dördüncü cildinde , 1699 Karlofça Antlaşması ile birlikte Osmanlı İmparatorluğu’nun Batılılaşma gerekliliğini fark ederek giriştiği ıslahat girişimleri , modernleşme adımları geniş çaplı anlatılmış. 1700-1923 tarihleri arasında atılan Sened-i İttifak, Tanzimat ve Meşrutiyet gibi adımları anlamak , Cumhuriyet’e giden yolun oluşumunu anlamak için şart.

Said’in 1993 yılında verdiği konferanslardan altı bölüm içeren kitap entelektüelin kimliğini , yolculuğunu ve amacını sorguluyor. Said entelektüeli sürgün , marjinal ve yabancı olarak tanımlıyor. Metafizik anlamda sürgün olan entelektüel her an tetikte , huzursuz ve hareketli. O ; tüm statükolara , her türlü fanatizme , normlara , topluma yabancıdır ve hiçbir kahramana ve ideolojik hiçbir tanrıya inanmaz. Çünkü tanrılar hep iflas eder. Entelektüel kendi milliyet ve toplumunu ayırt etmeksizin tüm simge ve otoriteleri sorgulayan , kutsalların adaletsizliğini , ırkçılığını , cinsiyetçiliğini , ikiyüzlülüğünü ortaya çıkarandır. Ufuk açıcı bir eser.

Orhan Pamuk’un 1983 yılında yayımlanan ikinci romanı Sessiz Ev ; bilinç akışı tekniği ve devrik cümlelerle farklı bir üslup denenmesi, karakterlerin gerçekliği ,özgünlükleri ve yazarın dokunduğu sorunlar itibariyle çok sevdiğim ve kısa sürede okuduğum bir roman oldu. Roman , üç kardeşin babaannelerinin evine gelmesiyle birlikte başlıyor. Pamuk’un üç genç de beni temsil ediyor dediği komünist Nilgün , idealist Metin ve tarihçi Faruk’un her biriyle kişisel, tanıdık ve bu topraklardan izler taşıyan bir yolculuğa çıkıyoruz. Aynı zamanda ülkücü Hasan , babaanne Fatma ve cüce Recep’in tarafından farklı fakat birbirlerine bağlı olay örgülerini de okuyoruz. Seksen darbesinin izlerini taşıyan , ülkenin zıt kutuplarının temsilî karakterlerini bir araya getiren ve her birini okuyucunun anlamasını ve sevmesini sağlayan çok güzel bir eser . Pamuk’un yavaş ilerleyip sarsıcı bir sonla okura darbe indiren bu eserini rahatlıkla okurlara tavsiye edebilirim.

Merhabalar , bugün Virginia Woolf’un zamanının ünlü bir kadın dergisi için kaleme aldığı altı denemesinden oluşan Londra Manzaraları kitabını okudum. Londra sokaklarını yazarın hayran kaldığım imgelemi ve günlük hayatın sıradan parçalarını sıra dışı yorumlayışıyla kısa metraj bir nostaljik film gibi gözünüzün önünden geçiren , hafif bir okumayla gününüzü güzelleştirecek bir eser. Denemelerde insanın şehir ve yapılarla olan ilişkisini , tüketim çağının eski bireyi alıp şehir potasında eriterek bir yığına katmasını ve insana kalan tek dokunulmaz ve zamansız varlık ölüm gibi temaları okuyoruz. Woolf okumaktan çekinen ve giriş yapmak isteyenler için rahatlıkla önerebilirim.