E-Dergi

Kitap içeriği ve üslubu bana Beyaz zambaklar Ülkesinde kitabını hatırlattı. Okuyanlar daha iyi anlayacaktır. O kitabın da çevirisi herhalde daraltılarak türçeye aktarıldığı için kahramanın görüşü çok sığ ve basit kalmış. Bu açıdan bu iki kitabı birbirine benzettim.

Velhasılı kitap çok geniş bir konuyu içerisinde barındıran ama haliyle çoğu bölümleri sığ kalan;daha çok tarihi bilgi aksettiren, ziyadesiyle emek verilmiş gerçek anlamıyla 'tarihi' bir eser.

Belki benim beklentimin farklı oluşundan ve daha çok kültürel tarihe ilgi duyduğumdan beğenmemiş olabilirim. Fakat kanaatimce tekrar belirteyim; kitap isminden yola çıkarak ortaya konulan eserde Paşa'nın fikir dünyasına ağırlık verilmesi gerekirken yer yer neredeyse birkaç cümleye kadar indirgenip konunun tamamlanması uygun olmamış.

Bir başka mesele de haliyle kitabın sayfa sayısı kısıtlı olduğundan ve birçok konuya değinildiğinden meseleler yüzeysel kalmıştır.Buna en iyi örnek olarak; kitaba oranla iktisat ilmine epeyce yer verilmesine rağmen, iktisata giriş dersleri alan herhangi bir lisans öğrencisi açısından baktığımızda dahi, kitaba aktarılan paşanın iktisat ilmi hakkındaki görüşleri fazlasıyla basit kalmış.Bu örnekleri Paşa'nın yaşadığı Osmanlı tarihi hariç neredeyse tüm ilmi alanlarda söylemek mümkün.

1.) Ahmet Cevdet Paşa'yı tanıma adına, giriş mahiyetinde aldığım bu kitabı; Yazarın ağırlıklı olarak tarihçi bakış açısına sahip olmasından dolayı beklentilerimi karşılayamadı diyebilirim. Kitabın isminden ve Paşa'nın kişiliğinden yola çıkarak daha çok Paşa'nın; fikir dünyası,sosyolojik gelişmelere karşı tespitleri ve zamanın popüler kavramlarını irdeleyen bir eser bekliyordum.

Kitap, ziyadesiyle zahmet ve emek isteyen uğraşlar sonucu kaleme alınmış fakat sıkıştırılmış bir şekilde kağıda dökülmüş;bu alenen ortada olan bir durum. Tarihi seven, ilgi duyan ve Paşa'nın çevresinde yaşanılan gelişmeler hakkında bilgi sahibi olmak isteyenler için çok uygun bir eser.

Yazarla yeni tanıştım. Fakat kitap, yazarın kavramları, tarihsel olarak değişen cemiyyetin incelenmesi ve kullandığı dil ve iletişimin değismesi bakımından çok güzel tespitlere yer veriyor. Birden çok kere okunması, her okunduğunda yeni bir bakış açısı katabileceği ve anlaşılabileceği hazmedilmesi yorucu bir kitap.

Kitapta epeyce tasvirlere yer verilmiş. Betimlemeleri sevenler için güzel benim için abartı olduğunu söyleyebilirim. Fakat son hikayede kerim karakterinin iç sesi gayet etkileyiciydi. Hikayelerinden bunun yerine Gül Yetiştiren Adamı Toplumsal değişime örnek olarak daha uygun bir örnek olduğunu düşünüyorum. Gerçekten muazzam bir kitaptı.