E-Dergi

11 yaşında bir çocuğun dünyayı kurtarabileceğine kimse inanmaz ama Card'ın yarattığı dünyada bunun mümkün olabileceğini okuyunca siz de anlayacaksınız.
İnternette kolaylıkla bulabileceğiniz bilim-kurgu listelerinde hep başlarda yeralan bir kitap Ender'in Oyunu. 1986'da "Hugo" 1985'de "Nebula" kazanmış üstelik.

Daha önce Yerdeniz üçlemesini (şimdi beşleme) okumuş bir Leguin okuru olarak söylüyorum, Mülksüzler başarılı bir kitap. Hikaye Shevek adlı Anarresli kuramsal fizik profesörünün (tabii Anarres'te profesör diye bir şey yok) Urras’a gidiş yolculuğu ile başlıyor. Uras kapitalizmi, yani bugünkü dünyayı, Anarrres de anarşist, komünist bir dünyayı temsil ediyor. Bu iki gezegen bir ikili gezegen sisteminde bulunuyorlar.

Hikaye Leguin’in diğer kitapları gibi insan psikolojisinden, sosyolojisinden uzun uzun bahsediyor. Anarşizme bir övgü ama aynı zamanda lafı şuraya da getiriyor ki sistem ne olursa olsun insan yapısı onun kusursuz olmasını mutlaka ve mutlaka engelliyor. Leguin’in farklı bilim-kurgu anlayışı kitapta baştan sona ortada. Gelecek hakkında yazmak makineleri, robot yazmak değil onun için, gelecek yazmak, bilim-kurgu yazmak, insan yazmak demek. Ve Leguin bunu en iyi yapanlardan biri kuşkusuz.

Kitap anarşizm hakkında bir ‘ikircikli ütopya’. Kitabı okuyunca görüyorsunuz ki anarşizm sanıldığı gibi terörizm değil. Apayrı felsefesi olan –devlete karşı- ama onu sağı solu bombalayarak değil ideolojik olarak yıkmak isteyen bir düşünce.

Bulabilirseniz Leguin'in Karanlığın Sol Eli'ni de okumanızı tavsiye ederim.

Ray Bradbury 'Bir kitap okudum hayatım değişti!' diyemeyeceğimiz bir dünya kurgulamış. Kitaplar -artık yangın söndürmelerine gerek kalmamış olan- itfaiyeciler tarafından içinde bulundukları evlerle birlikte yakılıyorlar. Montag adlı bir itfaiyecinin 'Neo' gibi uyanışının hikayesi. Eşlerin yabancılaşması gibi yan konuları da ustalıkla irdeliyor. Disütopyanın en iyilerinden -her ne kadar anlattıkları günümüzde de yaşanmakta olsa da. 1984, Cesur Yeni Dünya ile beraber okunursa daha anlaşılır olabilir...

1984 gelmiş geçmiş en karanlık bilim-kurgu romanlarından biridir. Huxley'in Cesur Yeni Dünyası, Bradbury'nin Fahrenhait 451'i ile birlikte okunursa daha tamamlayıcı olur. En iyi 5 bilim-kurgu romanından biridir. Okunmalı. Okununca da üzülerek şu farkedilecek ki disütopya diye sunulan birçok şeyin bugün içinde yaşıyoruz. Orwell'in Zamyatin'in Biz'inden esinlendiği de söylenir...

Disütopya olarak Orwell'in 1984'ü ve Bradbury'nin Fahrenheit 451'ünün yanında yer alır ama geleceği farklı bir şekilde değerlendirir. Bence diğer iki romandan Cesur Yeni Dünya'yı ayıran, insanların 'şişelerde' dünyaya gelip, 'mutlu' olduklarını zannetmeye şartlandırılmış olmalarıdır. Gelmiş geçmiş en iyi 10 bilim-kurgu romanından biri...