E-Dergi

Uzun bir otobüs yolculuğunda okudum ilk; zihnim okuduktan sonra hala kitapla meşgulken vardığım yerde, dönüş yolunda bir daha okudum. Evime geldiğimde ev ahalisine bende anlam bulanları, onlara tekrar okudum. Her zaman okunabilecek ve diğer okuyanların da yorumladığı gibi rehberlik edecek "başucu" kitabı. "Suç ve Ceza'ya Dair", "Çalışmak'a Dair" ve "İyi ve Kötüye Dair" bölümlerindeki vicdani ve akıl birlikteliği yorumlar çok etkiledi beni.

Yazarın üslubu çok farklı. Etkilendiği, içinde bulunduğu ama tam anlamlandıramadığı (bu seri üçlemeymiş, birinciyi okudum ben, belki bundan böyle düşünmem) dünyayı anlatarak sizi de o dünyaya davet ediyor. Medeniyetin beşiği topraklardan üretilen Binbir Gece Masalları'na öznel bir bakış ama anlatılanlara ve iç muhasebeden geçirilmiş masal yorumlarına hak veriyorsunuz ister istemez. Hayal dünyası geniş olanlara öneririm, hayata yorum arayanlara öneririm.

Ermeni toplumu üzerine sosyolojik ve antropolojik gerçekler, yaşayan ermenilerin anlatılarından, yazarlar tarafından başarıyla ortaya konmuş. Kitap çok özenli hazırlanmış. Halk hekimliği ve çocuk yetiştirme üzerine anlatılanlar çok dikkat çekici. Ermeni töresinde kadının ve evliliklerin önemini de bu iki nokta üzerinden daha iyi anlıyorsunuz. Kırsalda yaşayan ermenilerle ilgili ekonomik gerçekler vurgulanmış ama sanatçı ve zanaatkar ermenilerin de ekonomi ve hayatla ilgili deneyimlerini de bulmak isterdim açıkçası kitapta. Osmanlı zamanlarında bu topraklarda yaşayanların meydana getirdiği yaşam kültürünün, şimdi hayatımızda şekil değiştirerek hala varolduğunu görmek kitabın değerini daha da önemli kılıyor. Zira pagan dönemden gelen, hıristiyanlığa geçişte uygulanan inanç ve doğa ile ilgili uygulamaların hala yürürlükte olduğunu anlıyorsunuz ve kitapta, farklı inanç ve yaşam kültürlerinden ortak gerçekleştirilen yaşam pratiklerine de tanık oluyorsunuz. Bu toprakların zenginliğine merak duyanlar okumalı.

26 yaşımdaydım galiba bu kitabı aldığımda. Absürd mizahın en iyisi bence ülkemizde. Kitabı küçük kardeşim de çok beğendi o zamanlar liseye giden, beğeneceğini hiç ummazdım. Bu adamın boşu yok bence, ne yapsa karşılığını buluyor bende. Her zevke hitap edecek diye bi kaide yok tabi ki...

Ankara'da üniversite öğrencileri için düzenlenen panele geldiğinde, yazdıklarından, çizdiklerinden hiçbir fark yoktu konuşmalarında, tavırlarında. Bize kızmıştı hatta salonu doldurmamıza, söylediklerine gülmemize, alkışlamamıza... "Ne var kardeşim bizde? Sizin yaşamadıklarınızı yaşıyoruz, hayatı anlatıyoruz size yazarak, çizerek. Sayenizde ekmeğimizi buluyoruz. Korkmayın siz de hayattan, sıçın kendinizi hayatın ortasına zart diye!" demişti. Beğenilmesinin ve tutulmasının nedeni sahici olması hatta fazla sahici olması. Mizah ama vuruyor, belini kırıyor, kıvraklığıyla başedemiyorsunuz, şaşırıyorsunuz. Eserlerinde hayatı bulmak ve kendi yetersizliğimi bulmak yetiyor bana.