E-Dergi

1937-38 Dersim katliamını yaşamış kişilerin tanıklıklarının hiç bir yorum yapılmadan olduğu gibi aktarıldığı “Hay Allahın Zalımları” ile aynı formatta bir kitap. Araştırmacı Cemal Taş Dersim’li, memleketinin yerel tarihi ile ilgili sözlü tarihi yazılı belge haline getiriyor. Konuya ilgi duyanlara öneririm

Bu yıl okuduğum en güzel, en çarpıcı roman, çok farklı. Siraküza’da içkiye düşkün, farklı fiziksel ve ruhsal karakterlerdeki iki çömlekçi, Lampo ve Gelon’un hikayesi. Antik Yunan mitlerinden ve trajedilerinden beslenen, Euripides’in ön planda olduğu bir kurgu. Böyle bir hikaye kurgulamak bana olağanüstü yaratıcı geldi.

O dönemin ruhunu anlatmasını bir kenara koyuyorum, insanın mekan ve zaman fark etmeksizin ne kadar şaşırtıcı, dirençli ve gizemli olduğunu düşünüyorsunuz. Mizahla hüznü çok güzel kaynaştıran trajikomik bir anlatı. İnsana ilişkin her şey, çok şey, tam da insanın kendisi. Mutlaka okuyun derim.

Amerika’da yaşayan ve çalışan bilim insanı Ruhi Şirin çok popüler ve kabul gören 10 psikolojik deney üzerinden üretilen teorileri yalın bir dille anlatıyor. İnsanların nasıl karar verdiklerini, rekabet, dayanışma, mahalle baskısı, sürü psikolojisi, biat kültürü, vicdan, zeka vb konuları bu deneyler üzerinden açıklıyor.

Kısacık (110 sayfa) bir kitap hızla okunuyor. Bu konulara ilgi duyanlar için yabancı olmayan (böylece ilginç de olmayan) metinler ile insanı anlatıyor.
İlginç olan neredeyse tüm deneylerin 2. Dünya Savaşına, özellikle nazilere endeksli olması.

Ben şuna inanırım insan rakamlara ve istatistiklere sığmaz. İnsanı anlamak, doğa bilimlerini diyalektik ile irdelemekten geçer. Beklentinize göre beğeniniz değişebilir, ama bu konularda bilgilenmek için okumanızı öneririm.

2• Dünya Savaşına ait oldukça farklı kısa bir anılar toplamı. Nazi işgali altındaki Hollanda’daki bir yahudi ailesinden geriye sağ kalan tek kişi olan yazarın, Marga Minco’nun çocukluğuna ait anılar. Savaş sırasındaki gündelik yaşamı anlatıyor adeta. Savaşın vahşetini simgeleyen tanklar, tüfekler, bombalar, ölü ve yaralılar yok kitapta, insanlık halleri var, bir de Nazilerden korunma çabaları. Buna rağmen oldukça trajik, iç yakan bir kısa belge kitabı.

İnsanların bilgisayar tabanlı yeni bir ağda, yapay zekanın gittikçe hayatımızda yerini aldığı günümüzde ve gelecekte, bu ağa karşı güçsüzleşmesi, güçsüz bir azınlığa dönmesi, toplumların, ekonomilerin, insanların günlük hayatlarının nasıl değişeceğini sorguluyor. Bu yeni dünyaya uyum sağlamak mümkün mü ? Sürekli izlenmek, yönlendirilmek, yaptırımlara maruz kalmak hayatta kalmayı zorlaştıracak mı ? Bu yeni bilgisayar ağı demokrasileri tehdit edecek gibi görünüyorken, diktatoryal düzenlere geçişleri kolaylaştırır mı ? Bu ve benzer sorulara cevap ararken gerek daha önceki kitaplarda yazdıkları, gerekse bu kitap içinde yazdıkları ile çokça tekrara düşmekte, bu ise okuma ritmini bozmakta. Harari bilgi toplama, değerlendirme ve okuyucuya sunmada önemli bir iş başarıyor.