E-Dergi

Kitaba başlarken ne okuyacağımı değil ne okumayacağımı tahmin ediyordum, ama yanıldım. Uzak durduğum gerçeküstücülüğün uç beyi Andre Breton oturaklı bir gerçekçi metin yazmış. Evliyken bir ara beraber olduğu ve aşkı tattığı Nadja adını verdiği gizemli bir kadınla olan ilişkisini anlatıyor bu kısa kitapta. Ancak roman veya anı formatında değil, bir iç dökme metni şeklinde. Nöropsikiyatr olmasına rağmen psikiyatriden nefret eden, akılcı olan herşeye karşı duran ilginç bir kişilik A. Breton. Farklı bir okuma oldu benim için.

“Gürültülü Yalnızlık” ile tanıştığım Çek yazar ile iyi bir başlangıç yapmamıştım. Ama bu kısa romanını çok beğendim. Mizah en iyi direnme yöntemidir, kara mizah ile buna düşünme eylemi de ekleniyor. Hrabal kara mizahı mükemmel kullanarak 2 Dünya Savaşını, Almanları, kendi vatandaşlarını, bürokrasiyi, insan karakterini sarakaya alıyor. Keyifle okunuyor, öneririm.

Latin Amerikalı yazarlar arasında romanda “büyülü gerçekçilik” denilince benim için Carlos Fuentes bir numaradadır. Kolaya kaçmadan yazar, metaforları, tarihte zıplamaları ve geriye dönüşleri çok sık, fantastik temaları ise biraz daha az kullanır. Bu kitabında hatırlamak, unutmak, anılara dönmek, düşüncelere dalmakve sevmek üzerine hikayesini kurgulamış.

Bu kitabında da kibirli ve hırslı bir orkestra şefi ile Meksikalı genç ve sakin bir soprano arasındaki tutkulu ama imkansız bir aşkı ele almış Fuentes. Aslında iç içe geçmiş iki hikaye ile, bu aşkı ilkel iki insanın (mağara resimlerinden bildiğimiz neanderteller olabilir mi?) yaşama başlayış ve sürdürüşlerinin hikayesi ile harmanlamış.

Okuması zor, zorlayıcı bir roman, tıpkı diğer Fuentes romanları gibi. Bu yazarın ilk okunacak kitabı değil. Ayrıca iyi bir klasik müzik özellikle Berliotz bilgisi istiyor ki internetten faydalandım. Bu yaz günleri için zorlayıcı da olsa güzel bir romandı.

V. Llosa’nın okuduğum 16. kitabı “Yeşil Ev” oldu, külliyatını tamamlamak istiyorum. İçlerinde en karışık olanı bu bence. Özellikle ilk 100 sayfa kişi ve yer adlarının çokluğu, daha çok ise yazarın olayları kronolojik sıralamaya uymadan anlatması nedeniyle zorlayıcıydı. Eğer Vargas Llosa okumaya başlayacaksanız bu kitabından başlamamanızı öneririm. Yine mükemmel bir anlatım, yine renkli kişiler, yine tarihsel gerçekler. Bu kez Peru’da Amazon yerlileri odakta. Tam olarak Galeano’nun deyişiyle Latin Amerika’nın damarlarının nasıl kesildiğinin anlatıldığı bir öyküler dizisi. Beyazların din ve medeniyet diye diye o toprakların gerçek sahiplerini nasıl tepelediklerini anlatan çok güzel bir roman.

Nazi toplama kamplarından kurtulan, “İnsanın Anlam Arayışı” kitabında buralarda yaşadıklarını ve vahşetten kurtulmasının nedeni olduğuna inandığı “logoterapinin” insanın hayatının anlamını bulmasına yardımcı olduğunu, insanı dürtüleri ve içgüdüleri tatmin etmekten ziyade, değerleri gerçekleştirmek, id-ego-süperegonun birbirleriyle çatışan talepleri karşısında uzlaşmacı davranmak, topluma ve çevreye alışmak ve uyum sağlamak olan bir varlık olarak görmesiyle psikanalizden ayrıldığını vurguluyor. Freud’un bastırılmış cinsellik, haz duygusu istencinin ve Adler’in güç istencinin yerini anlam istenci konulmasının gerekliliğini ileri sürüyor. İnsanın varoluş biçimi, anlamı ve anlam bulma çabası konularında dini anlam taşımayan “ruhsal” boyutu öne çıkarmaktadır. Çünkü insanın somatik (vücut, organlar), zihinsel (akıl, zeka vb) ve ruhsal boyutu olduğuna inanmaktadır. Varoluşçu kadar varoluşçuluk olduğunu ironik olarak belirten Frankl, kendisini Adler ve Freud’u tamamlayıcı olarak görmektedir