E-Dergi

Genç ve güzel karısının ölümünün ardından yasını tutmak için mistik, hüzünlü ve gri bir şehir olan Brugge’ye yerleşen kahramanımız yine bu şehirde karısına çok benzeyen bir kadına rastlar. Gerisi bilindik bir hikaye. Fazlaca bir özelliği olmayan bu novella kısa olması (resimleri çıkarırsak50-60 sayfa kadar) ve güzel çevirisinden dolayı, beklentisiz olarak çerez niyetine okunabilir.

Romanın kahramanı Dr Real’in yaşadıklarını 30 yıl sonra kaleme alarak romanın anlatıcısı olarak karşımıza çıkarıyor. Kurmaca olan öyküyü Saer yazılanları kendisi yazmamış, yaşayanın notlarıymış gibi çok iyi bir kurguyla sanki gerçek tarihi bir olaymış hissi uyandıracak şekilde kaleme almış. 1804’de ruh hastalıkları uzmanı Dr Weiss ile genç bir hekim Dr Real, Buenos Aires’in yakınlarında bir akıl hastanesi kurarlar. Civardan gelen talepler üzerine beş hastayı (deliyi) civardaki bir kasabadan alıp kurdukları bu hastaneye getirmek üzere Dr Real bir yolculuğa çıkar. Kitapta bu ilginç yolculuğun hikayesini okuyoruz. Hastalar (deliler) hepsi birbirinden farklı karakterlerde ve Saer bunları inanılmaz gerçeklikle tanımlıyor. Dr. Rael zorlu yolculukta doğayla ettiği kadar hastalarıyla da mücadele ediyor. Yer yer mizahi bir anlatımı var. İnsana “delilik-akıllılık sınırlarının” ne olduğunu, delilerin ne kadar akıllı, akıllıların da ne kadar deli olduğunu düşündürmekte.

Sezgin Kaymaz’ın edebiyatımızda renkli ve etkili, üstelik sağlam bir yer edinmiş olmasına okuduğum bu ikinci kitabıyla tamamen ikna oldum. İlki “Farfara” idi. Bu nev-i şahsına mahsus romanda ölüler diyarı ile diriler diyarı birbirine geçmiş durumda, ölülerin öldüğü, dirilerin dellendiği bir hikaye S. Kaymaz’ın kendine has uslubu ve mizah anlayışı ile anlatılıyor. Konya’nın eski halini anlatan, Allah’ın yüz adını öğreten, inançlıların tek ayak kaldırarak doğruyu söylemediği, itikatsizlerin and verdirmeye çalıştığı, cami-cemaat işleri ile fitne-fücurun karıştığı yurdumun insanlarının romanı. Tabii konuşan köpek bu romanda da var. Her türlü sansürsüz küfür ve argo konuşmanın mizah içinde böylesine farklı bir şekilde örülerek insanı bırakın rahatsız etmesini, güldürmese bile gülümsetmesi yazarın en çarpıcı özelliklerimden biri. Bu yıl Sezgin Kaymaz’ı sıkça okuyacağım.

Edebiyatımızın üretken ve çizgisini koruyan kalemlerimden Murathan Mungan’ın farklı zaman ve yerlerde yaptığı dokuz konuşmanın toplandığı denemeler kitabı. Depremler, ütopyalar, toplum sorumluluğu, querer dili ve edebiyatı, yazının anatomisi, dilin gücü, yayıncılık ve editörlük, risk almak, muhalefet ve iktidar kavramı gibi konular etrafında bol anektod ve örnek kullanılarak yazılmış düz metinler. Bu metinler yazarın zarif üslubuyla daha bir keyifli okuma sağlayıyor. Öneririm

Murat Gülsoy’a denemeleriyle başladım (602. Gece), sıra hikayelerinde, sonra da romanlarını okumayı planlıyorum. Bu hikaye kitabı ilk bölümdeki yedi hikaye ile kitabın ikinci yarısından itibaren başlayan deneysel hikayelerden (deneysel roman olur da deneysel hikaye olmaz mı ?) oluşuyor. Deneysel kısmı kitabın yarısında çizgi hikaye (çizgi roman) ile başlıyor. Kelimeler birbirini çağrıştırıyor, ortaya düz metin veya notlar hatta aforizmatik metinler çıkıyor.

Kısa ama vurucu cümlelerde psikolojik ağırlık kendini hissettiriyor metinlerde. “Karanlıkta” adlı hikayeye bayıldım. “Genleşen Kafka Metni” ise mükemmel bir deneysel hikayecilik örneği. Yaratıcı yazarlık atölyesi varmış Murat Gürsoy’un. Bu hikayelerdeki yaratıcılığını ve kelimelerle yaptığı oyunları görünce yazmak isteyenler için bu atölyenin iyi bir seçenek olabileceğini düşündüm.