E-Dergi

İngiliz edebiyatındaki düz yazının ilk örneklerinden birisi olması yönünden çok önemli bir kitap olmasının yanı sıra, ana teması ve evrenselliği dolayısıyla da çok büyük önem taşıyan bir kitaptır. Hikayesi bir çok filme, başka hikayelere ve tiyatro oyunlarına da konu olmuştır. Doğada yalnız kalan insanın çabalarını anlatan bu kitap, aynı zamanda İngiltere sömürgeciliğinin de bir sembolü sayılır. Bir çok eleştirmen Crusoe'nun İngiltere'yi, Cuma karakterinin ise İngiltere'nin sömürgesi yaptığı ülkeleri sembolize ettiğini iddia eder. Bu bakış açısıyla okunduğunda da kitaptan farklı bir tat alınabilir. Her ne şekilde okunursa okunsun tavsiye ettiğim bir klasiktir.

Öncelikle bu kitabın çocuk kitabı olmaktan tamamen uzak olduğunu belirtmeliyim. Kitapta bahsedilen dört farklı mekan, dört farklı eleştiri niteliği taşıyor. Kitabı sıradan bir fantastik hikaye olarak okumak yerine, bahsedilen devlerin, cücelerin ne anlam ifade ettiği bulunmaya çalışılırsa, kitaptan çok daha fazla zevk alınacağını düşünüyorum.

Çok fazla kitap okuyan biri olarak, bu kitabın okuduğum en zor kitap olduğunu itiraf etmeliyim. Çok sıkı bir konsantrasyon gerektiren, ve okurken algınızın sürekli açık olması gereken bir kitap. Kitap "bilinç akışı" denilen yöntemle yazılmış bu sebeple de bazen konunun tamamen dışına çıkılabiliyor. Bunun da ötesinde kitapta boş sayfalar, yarım cümleler ve hatta koparılmış sayfalar var. Yanlış anlaşılmasın, bunlar baskı hataları değil; bunlara daha çok yazarın okuyucuya hazırladığı şakalar denilebilir. Bu kitap stili bakımından türünün ilk örneklerinden biri olması dolayısıyla çok önemlidir. Biraz bulmaca beni rahatsız etmez diyorsanız, okumanızı tavsiye ederim.

Öncelikle bu kitabı sırf başlığının aslına uygun çevrilmiş olmasından dolayı tavsiye ederim. Her ne kadar AŞK VE GURUR daha ilgi çekici görünse de, kitabın ana temasını yansıtan GURUR VE ÖNYARGIdır. Kitap 19 y.y. başlarında tanışan iki genci anlatmanın da ötesinde, Jane Austen'ın da dahil olduğu küçük kasaba toplumunun portresini çok güzel bir şekilde betimlemiştir.

Her ne kadar ana tema sömürgecilik gibi görünse de, Forster'ın kendisinin de söylediği gibi bu kitap aslında Hisndistan üzerine bir kitaptır. Kitabın asıl amacı faklı kültürleri, farklı dinleri, ve hatta din aynı olsa bile farklı tanrıları olan bir ülkenin zenginliğini tanıtmak, ona farklı bakış açıları sunmaktır. Çoğu eleştirmenin tam olarak bir açıklama getirmediği, sembollerle dolu olan bu kitap 20. yy İngiliz edebiyatının en güzel örneklerinden biridir.