E-Dergi

Kitap, uluslararası ilişkiler disiplininin temel kavramlarını (devlet, sistem, hegemonya, güç, dış politika vs.), çeşitli düşünürlerin görüşleri ve elbette farklı uluslararası ilişkiler teorileri kapsamında gayet güzel bir şekilde anlatıyor.

Her bir kavram farklı bir yazar tarafından açıklanmış. Yani bu bir derleme kitap. Uluslararası İlişkiler lisans öğrencilerinin 3. veya 4. sınıfa geldiklerinde okuyup anlayabileceği türden. Alanla ilgili basit okumalar yapmış, kısmi teorik bilgilere sahip normal okuyucuları da tatmin edecek türde bir kitap. Kavramlarla ilgili çok aşırı detaya girilmemiş, bu da anlamayı kolaylaştırıyor. Kitap uluslararası ilişkilere giriş mahiyetinde okunabilir. Hatta bir parça başlangıç seviyesinin bir üstü diyebiliriz.

Kitapta genel olarak 1. Dünya Savaşı öncesi Çarlık Rusya'sının genel durumu ve çarlığın ülke içindeki Türklere uyguladığı siyasi, mali, kültürel politikalar anlatılıyor. İsmail Gaspıralı'ya ve onun yürüttüğü faaliyetlere ciddi bir yer ayrılmış. Zaten kitabın en önemli kısımlarından biri de bence burası. Bunun dışında, yazarın da sürekli belirttiği gibi, Türk topluluklarının bağımsız birer devlet olarak kendilerini kabul ettiremeyişlerinin asıl nedeninin dil birliğinden ziyade, birleşmenin din birliği altında yürütülmeye çalışılması olduğunu görüyoruz. Bu düşünce kitabın sonuç kısmında zaten son derece derli toplu olarak açıklanmış. Kazaklar, Özbekler, Tatarlar, Kırgızlar, Nogaylar, Azeriler gibi toplulukların edebiyatına, folklorüne ilgi duyanlar da bu kitabı okuyabilirler.

Orwell'in bu kitaptaki yazıları, daha çok 2. Dünya Savaşı öncesi, sırasında ve sonrasında yazıldığı için politika ağırlıklı. İspanya İç Savaşı, Komünizm, 2. Dünya Savaşı sırasında İngiliz politikası gibi konulardan söz edilen bir kitap. Yani başlığına aldanıp da edebi konularda denemeler bekleyenlere bu anlamda pek tavsiye etmiyorum. Ancak yine de kitap kısa süre içinde kendini okutuyor. Yazarın, özellikle kendi hastane deneyiminden hareketle, geçmişteki hastanelerle ilgili tespitleri de dikkat çekici.

Kitapta, Darwin'in Botanik üzerine olan ilgi çekici çalışmalarını, çeşitli hayvanların zihinsel süreçleri üzerine yapılan incelemeleri ve bunların sonuçları ile bunlar üzerine yapılan çıkarımları okuyacaksınız. Farklı konulara değinmesi açısından oldukça ilgi çekici.

Türk dış politikası konulu kitaplar arasında, bugüne dek okuduklarım arasında açık ara en iyilerden. Yazar konuları en ince ayrıntılarına kadar vermiş. Kitap okuyucuyu hiç sıkmadan kendini okutuyor. Ayrıca kitabın basım yılı 2017. Yani 2011-2012 dönemine kadar izlenen politikalar da kitapta yer alıyor. Uluslararası ilişkiler öğrencilerinin fazlasıyla işine yarar.