E-Dergi

Kitap PİKARESK ROMAN (Novela pikaresk) denilen bir anlatı türünün ilk örneği. 1554'te isimsiz yazılmış, iyiki de öyle yapılmış çünkü engizisyon mahkemesi hemen kara listeye almış kitabı.

Kitabın içeriğine gelirsek, Lazarillo isimli kahramanın çocukluğundan başlayıp devam eden; kendisinin, ailesinin ve İspanya'nın içinde bulunduğu açlık ve sefalet, bozuk düzen kahramanın bakış açısından anlatılır.

Küçük yaşta annesinden ayrılarak pek çok efendinin hizmetinde bulunur. Her bir efendiden hayat hakkında pek çok tecrübe edinir. Tecrübe dediysem bu efendiler hiç de öyle dürüst, soylu, iyi insanlar değillerdir.

Kısa ama akıcı, bol bol ahlaki çöküntüyü hicveden bir eser. Benim gibi, antin kuntin ismi var deyip de okumamazlık etmeyin. :)

Oulipo akımının en güzel örneklerinden..
Başlangıçtaki kısımlar tam bir işkence... Kitap ne anlatıyor, konu ne, olay ne... Tam bir keşmekeş var, içinden çıkmaya çalışırken anlamlandırmaya çalıştığınız kısım daha da bir artıyor. Keşmekeşin düzene oturması yaklaşık 14. Bölüme doğru oluyor, buraya kadar sabredip okumayı bırakmazsanız kitap bambaşka bir hale geliyor ve tüm kördüğüm yavaş yavaş gözünüze nakış gibi gelmeye başlıyor.Gizem çözülmeye, hikaye şekillenmeye başladıkça kitabı elinizden bırakmak istemiyorsunuz.

Kitapta yazarın sık sık kitabı okuyucuyla birlikte yazıp-okuyormuş gibi bir his vermesini çok sevdim, hatırlatma notlarını kitabın içine saklamış ve bunu kurguya çok başarılı bir şekilde yedirmiş.
Evet kitap alışık olduğumuz tarzın çok dışında ve belki de bu sebeple okunması oldukça zahmetli, fakat gerçekten müthiş. Kara kader temalı, oldukça farklı bir polisiye okumak isterseniz bu kitabı kaçırmayın.

Orhan Pamuk'un Kırmızı Saçlı Kadın kitabında epey sözü edilen bir efsaneydi Oidipus, uzun zamandır merak etmekteydim. Kader ve kaderden kaçma çabası ile ilgili çok güzel bir trajedi.

Ertesi gün hiç kimse ölmedi. Ama herkes yaşlanmaya ve hastalanmaya devam etti. Böylece ölmemek, adı bilinmeyen bu ülkede tam bir kaosa yol açtı.

Artık hükümetten kiliseye,sağlık kurumlarından cenaze levazımatçılarına herkesin derdi başından aşkındır."Ölüm" yoksa "Diriliş" yok mantığıyla kilise elindeki gücün kaybolacağı telaşına düşer. Daha neler neler...

Ölmenin yolu keşfedildiginde ise Saramago'nun muhteşem hicivleri; devlet ve mafya ilişkisine,basın organlarına,dine,toplumun göstermelik ahlak anlayışına değinir. Hem de muhteşem bir ince mizahla yapar bunu.

Sonra ölüm geri gelip taktik değiştirmeye karar verir ve bütün düzeni bir kez daha alt üst eder. Buralar spoiler değil zira ben kelimelere Saramago kadar hakim değilim ki toplumun yozlasmasının tablosunu çizebileyim burada.

Kitabın sonu müthiş. Ölüm keşke hepimize böyle gelse. ;) Kitap başladığı gibi "Ertesi gün hiç kimse ölmedi." şeklinde bitiyor.

Kitabı, kitap bitip yazarın mektubunu okuyunca oturtabiliyorsunuz diyebilirim. Okuması ve anlaması gerçekten zor bir kitap, epeyce sabır istiyor. Açıklanan kısımlardan sonra bu gözle baştan başlayıp okumak daha iyi olacaktır ama ben cesaret edemedim.