İçinde son okumada gözden kaçmış yazım yanlışları ve [ne mene(m)] ; bilgi yanlışları vardı: Nefs-i marziyye yerine nefs-i mazriye !
Ömer Tuğrul İnançer'in bilgi yanlışlarıyla ilgili eleştirilerini yok sayıyorum. Çünkü bu bir roman. Roman dönüştürücüdür. Fakat kahramanların tutarsızlıkları mı diyelim Elif Hanım'ın tutarsızlığı mı dindarlara veryansın edilmiş, oysa mealen bir yerde "Namaz kılan kılmayanı, kılmayan kılanı hor görmesin" tarzı bir şey var. Mutassıb ve Baybars arasındaki akrabalık bağı özellikle seçilmiş gibi. Yani dindar insanlar sanki kötü ve sahtekarlar ve çokça şekilcilermiş gibi gösterilmek istenmiş. Bol bol dinler arası diyalog sosu da vardı. Kitaptaki kahramanlar ağzından verilen tüm sufi fikirler (yaşantıyı kast etmiyorum) çok kolay bir biçimde reddedilebilir. Çok zayıf çünkü argümanlar. Fakat bu bir roman. Kurgu, yazarın kendi kendisiyle, belki okurla, belki bulacağı ruhdaşlarıyla cebelleşmesi ve dahi cedelleşmesi ! Elif Hanım'ın akıcı dili her zamanki gibi sarıp sarmaladı beni. Gözyaşlarıyla noktaladım kitabı. Trajik yaşam öyküleri çarpıyor beni. En sevmediğim, fikirlerine en karşı olduğum Şems gibi birinin, Rumi gibi birinin hayatı dahi olsa bu. Şems ve Rumi munis iki canlı olarak gösterilmiş. Kitabı okuyan büyük olasılıkla sevecek Rumi ve Şems'i. İçselleştirecek. Oysa Rumi'nin agresif ve sinirli, herkese bağırıp çaığran yönü gösterilmemiş. Ahi Evranla mücadelesi, Koneviyle husumeti. Rumi büyük şair ama o kadar. Ondan din öğrenilmez. Saide Kuds'un "Kimya Hatun" u ile yaralanan dimağlar Elif Şafak'ın "Aşk" ı ile şifa bulmuşlardır sanırım. Nedense okurken aklıma arkadaşım Z. geldi ve şöyle düşündüm. Z'ye şöyle demeli: Saide Kuds'u okumuşsun, Ahmet Ümit'in "Bab- Esrâr"ını da .Şimdi "Aşk" ı oku. Sonra Kazancakis'in Assisli Francesko'sunu, sonra Barış Müstecaplıoğlu'nun Şakird'ini. Ne görüyorsun...
Son tahlilde, roman bu ansiklopedi maddesi değil,akademik yönü olan bir tez değil, elbette tezi var belli ama yanlı bir tezlilik bu. Her neyse zaten roman dönüştürücü, terapi yönü olan, size ayna tutan ve kendinize bakmanızı sağlayan bir yerde değil midir?
Bereketli okumalar diliyorum.
Aşkla.