E-Dergi

Osprey yayınevi tarafından yayınlanan büyük komutanlar dizisinin başyapıt denilebilecek bir eseri ile karşı karşıyayız. Askeri biyografi açısından her ne kadar şu son on yılda adımlar atılsa da İngilizce savaş çalışmaları literatürünün hala çok zengin olduğu ortada. Yapılan çeviriler kendi dilimizde telif eser olmayan alanlarda boşluğu dolduruyor. Erwin Rommel böyle bir gayretin ve emeğin ürünü. P.P. Batistelli tarafından yazılan ve yeni kuşak mütercimler içinde askeri tarihe olan dikkati ve ilgisi ile temayüz eden Barbaros Uzunköprü hocamızın alın terinin ve emeğinin tecessüm etmiş halini bu eserde müşahede ediyoruz. Rommel'in ailesi ve çocukluğundan itibaren hayatının dönüm noktalarını çok kolay bir şekilde izlemeye imkân veren bir eser. Orta halli bir öğretmenin çocuğu olarak Prusya aristokrasisinin egemen olduğu bir kurumda yükselmek bile Rommel'i okumak için yeterli bir neden. Ezeli düşmanı Montgomery için tarihteki en büyük 3. kumandan olan bir askeri okumak heyecan verici.

Douglas J. Soccio tarafından yazılan ve ABD'de dokuzuncu baskısını yapan, ismi ile dikkat çeken enfes bir çalışma ile karşı karşıyayız. Öncelikle böyle ağır bir eseri Türkçe 'ye kazandıran Kevser Kıvanç Karataş hocamıza şükranlarımızı iletiyoruz. Ağır, hacimli ve derin bir çalışmayı güzel bir Türkçe ile tercüme etmek hem cesaret hem de titizliğin bir yansıması olsa gerek. Gelelim esere. Soccio'nun bu çalışması aslında bir felsefe tarihi tetkiki. Bu kadar felsefe tarihi varken neden bu eseri okumalıyım sorusu zihninizde ortaya çıkmış olabilir. İlk olarak eser felsefe tarihi olsa da konuyu işlemesi ve bugün ile bağlantılar tesis etmesi ile günümüzü anlamaya yönelik bir çaba olarak dikkat çekiyor. Batı felsefe geleneğini kapsamlı ve derin bir surette işleyen yazar aynı zamanda sayfa kenarlarına eklediği özlü sözlerle düşünme sürecine katkı veriyor. Kitabın epey kalın olması gözünüzü korkutmasın, yazar sizi düşünce tarihinde bir maceraya davet ediyor.

Spinoza, İbranice adı ile Baruch; Latince ismi ile Benedictus olan ve Türkçe 'ye kutsanmış olarak tercüme edilebilen bu büyük filozof ne kadar gariptir ki çok genç bir yaşta "herem" ile yahudi cemaatinden aforoz edilmiştir. Kutsanmış ismine haiz olduğu halde Sinagog tarafından lanetlenmiş olması, eserlerinde Tanrı'yı merkezi bir kavram olarak kullanmasına karşın ateistlikle ithamı tarihin garip bir tecellisi mi yoksa başka bir şey mi? Spinoza'nın bu ilk eseri Fransız düşünce dünyasının zirve ismi Descartes'in felsefi sistemini daha anlaşılır ve idrak edilmesi mümkün bir kıvama getirmek için ortaya dökülmüş bir gayretin ve hevesin mahsulü. Eser daha çok Spinoza'nın daha sonra Ethica'da kullanacağı matematiksel ve geometrik dilin ilk işaretlerini vermesi açısından dikkat çekici. Spinoza -bana göre- Batı felsefesinin en ilginç, derin ve dikkat çekici filozofu. Okurken üzerinde düşünmek gereken ve bir kez daha okunması gereken büyük bir zirve.

Prof. Dr. Filiz M. Giorgetti tarafından yazılan Eğitim Ritüelleri isimli eserin temeli hocamızın 2007 yılında savunduğu doktora tezine dayanıyor. Bununla beraber hocamız tezini yayına hazırlarken araştırmanın kapsamını oldukça derinleştirmiş ve yeni okumalar ile eseri yeniden inşa etmiş diyebiliriz. Ritüellerin okul yaşantısında pek de dikkat etmediğimiz bir alışkanlıklar silsilesi olduğu ama dikkatli bir tetkik ile eğitim sisteminin özünü şekillendiren etkinlikler olduğunu çok kapsamlı, derin ve ayrıntılı tahliller ile okuyucuya sunuyor. Dikkatli bir şekilde okunduğu zaman metodolojik anlamda da kendinizi geliştirme imkânı sunan bir eser. Emile Durkheim'in yalnızca bir sosyolog olmadığını, tam tersine eğitim sisteminin mahiyetini ve genetik kodlarını çözmüş bir bilim insanı olduğunu yeniden idrak etmemize vesile olan bu kapsamlı ve derin eseri şiddetle tavsiye ediyorum.

Cemâl Bâli Akal ve Reyda Ergün muazzam bir işe girerek bu büyük ve harika eseri dilimize kazandırdılar. Eserin genel yapısı zor bir konuyu işlemesine rağmen iki mütercim eseri gergef gibi işleyerek ve cümleleri yeniden inşa ederek büyük bir sanat eserini gözler önüne seriyor ve bulutların ardından bir şaheser yükseliyor. Spinoza'nın belki de en cesur tetkiki olan bu eserin esas mevzuu Kitab-ı Mukaddes eleştirisi. Kutsal kitaptaki Tanrı mefhumunu yeniden inşa eden Spinoza sizi engin okyanusta bir sefere çağırıyor.