Seyahatnâme-yi İbrahim Beg
Eserin 1896 yılında kaleme alındığı dikkate alındığında kıymeti daha net anlaşılacaktır. Yazarın önsöz ve son söz kısmında düşünce özgürlüğü ve yazı (basın) hürriyeti konularında yaptığı tespitler kanımca hala geçerliğini ve önemini korumaktadır.
Yazar İran'ın içinde bulunduğu duruma rağmen son sözde ümitvar bir tavır takınmıştır; ''Bu perişan durumdan hiçbir zaman ümitsiz olmamak lazım, çünkü bir milletin azim ve gayreti karşısında hiçbir güçlük direnemez.''
Neden Okumalı?
Yazıldığı dönemin siyasal, toplumsal ve kültürel özelliklerini yansıtan, insanların yaşadıkları zor koşulları eleştirel bakış açısıyla anlatan bu eser, sosyal bilimler alanında çalışan araştırmacılar için eşsiz bir kaynak niteliğindedir. Eleştirmenler, eserin İran meşrutiyet inkılâbının gerçekleşmesinde sahip
olduğu sosyal önemi sıklıkla vurgulamaktadır. Avrupaî tarzda yazılan ilk Farsça toplumsal roman olması bakımından da tarihî bir öneme sahiptir.