E-Dergi

Kürtlerle ilgili okumadığım ve okumak istediğim önemli çalışmalardan birisiydi. okudum, inceliyorum. üç hususu çok açık bir şekilde ortaya koyuyor: 1) Kürtler bir İranlı topluluktur; 2) Kürtlerin kökeni tek değil, çoktur. Bu anlamda Asyatik Hurri, Guti, Subaru, Asur ve Urartu kökeni de vardır; Hint-Avrupa Med, Pers, Pars, Sasani kökeni de çok belirgindir. Hatta Ermenilerle ciddi kültürel ve sosyal ilişkiler söz konusudur. 3) Kürtler (her ne kadar bu bölgelerden kuzey ve kuzey-batı kürdistan diye bahsedilse de) Anadolu'ya sonradan İrandan göç ederek yerleşmişlerdir. Yer yer coşkun milliyetçi duygular bilimsel kirterlerin önüne geçmiş de olsa, bilimsel olarak incelenmeye değer bir kitap.

Kitabın en önemli özelliği sade oluşu. son derece düz yazılmış. Başka düşünürlere atıf yapma kaygısı taşımadan tümüyle telif bir eser olmuş. ama kademisyenler için kesmiyor. çok sade çok basit kalıyor. bir des kitabı olarak lisans öğrencilerine ve yüksek lisan öğrencilerine tavsiye ederim. ama doktora ve üstünü kesmez.

Hacimli bir kitap. Neredeyse yüzlerce kronikten istifade ederek yazmış. Başarılı bir çalışma. Sadece Ermenileri değil, Eski Anadolu coğrafyasını ve Eski Anadolu Halklarını merak edenler için de faydalı bir eser. Ben kitabı temelde eski Doğu ve Güney Doğu Anadolu'da Kürtlerin ataları olabilecek birileri ile ilgili bilgi bulabilmek umuduyla okudum. Ne var ki, bilimsel izahı tam olarak yapılamayan Kardaka'ya aşırı vurgudan başka bir şey bulamadım. Ancak çok önemli başka bir bilgi buldum: 9 ve 10. yüzyıldan itibaren Abbasilerin Anadolu'da ele geçirip komutanlığını mobil haldeki bazı Kürt Aşiretlere bıraktıkları yerlerdeki müslüman hakimiyetin tümüyle kale duvarlarının içiyle sınırlı olduğunu, bu duvarların dışındaki halkın ise, Ermeniler ve eski kadim Anadolu halkları olduğunu gördüm. Bu bile tek başına çok önemli bir bilgi. Çalışmayı önerebilirm. Keyifli okumalar...

Doğu anadolu yerel siyasi olayları anlatan görece eski bir kaynak. Kürt tarihini anlatan kitap diye tanınmıştır ama ben çok yeterli bulamadım. özellikle rivayetlerle, mitolojik anlatılarla dolu olması tarihsel kimliğini erozyona uğratan önemli bir faktör. Von Bruinessen Kürt aşiretlerini anlattığından bahsediyordu kitabında, bu anlamda da yetersiz buldum. Her ne kadar eklektik olsa da, Mehmet Emin Zeki Beg'in kitabı bu anlamda daha iyi. Meraklısına arz olunur.

Kuzey-doğu Avrupa'da ulus-devletleşme süreçlerini anlatıyor. Ulusal Yurtseverlik ve milliyetçilik hareketlerini üç aşamalı inceliyor: İlki Entellektüel ilgi aşaması ki buna A Evresi diyor. İkincisi Milliyetçi Ajitasyon dönemi ki buna B Evresi diyor ve sonuncu da Yurtsever hareketin kitleselleşmesi dönemi olarak C Evresine tekabül ediyor. Her toplumun evreleri farklı tezahür edebiliyor. ama genellikle Ulus devletlerin şehirli, okumuş, orta tabakanın eseri olduğunu tespit etmiş görünüyor. başka bir çarpıcı durum, 19. yy. ın başlarından itibaren çok net verilerin elde edilebiliyor olması. Dergi, dernek, abonelerinin kurucu ve üyelerinin sayısı, doğum yeri, sosyal profili vesair. Bizde böyle bir işe girişseler acaba benzer verilere ulaşılabilir mi? Veya kaç yıl sonrası için bu veriler mevcuttur bilinmez.