E-Dergi

Gorki'nin otobiyografik 3lemesinin sonuncu kitabı harika söyleyişler var içinde;

'Ama ben dikbaşlı bir köpek yavrusuydum.Yaşlı hayvanlardan daha akıllı ve yürekli olduğuma inanıyordum.Ve ben de öfkelenebilirdim.Yaşam üstüne düşünmenin, onu yaşamaktan daha zor olduğunu farketmeye başlamıştım.'

'insanlar unutma ve avunma ararlar..bilgi değil'

'...anlaşılamayana karşı duyulan öfke ve kinin nasıl öğrenildiğini duydum.'

'Aynı şeyi her yerde farkettiğime, farketmiş olduğuma, inanmaya başladım.Ne denli ilgi çekici olursa olsunlar, insanlara o kötü ama kanıksanmış yaşamlarını hiç değilse bir saat unutturdukları için, öyküler eğlendiricidir.Bir masalın içinde ne denli çok uydurma varsa o denli hevesle dinlenir.Sevimli uydurmalarla dolu olan kitaplar en çok okunan kitaplardır.Kısacası... zararlı bir sis içinde el yordamıyla yolumu arıyordum.'
[belki yanlızca bendeki çağrışımları nedeniyle etkilemiştir yada akışı içinde uyandırdıklarıyla..]

güzel kitap, okunur, ''ancak'' oda yayınlarının baskısı elimdeki, neyazık ki, kitabın on(10) dan fazla sayfası tamamen boş, basılmamış, aklınızda olsun..

harika kitap.kurgu yönüyle önceki kitaplarından daha iyi fakat hiyel'in, puslu kıtalar atlasının verdiği hazdan, çekiciliğinden biraz uzak. dini, felsefi, edebi, tarihi göndermeler ardı ardına dizilmiş kitapta, çok fazla sayıda denizcilik terimi içeriyor fakat kesinlikle okuru sıkmıyor aksine sayfalar ilerledikçe akışın içinde aşina olup çıkıyorsunuz.
uzun ihsan efendiden masal tadında bir eser daha muhakkak okunmalı(derim).

''ben geldim geleli açmadı gökler
ya ben bulutları anlamıyorum
ya bulutlar benden birşey bekler
hayat bir ölümdür aşk bir uçurum
ben geldim geleli açmadı gökler''

sezai karakoç şiirlerindeki sürrelizm daha ne olduğunu anlamadan birkaç satırda insanı farklı hislere-alemlere alıp götürüyor şiirler harika muhakkak okumak gerekir.

İhsan Oktay Anar'n ilk kitabı, bana göre başarılı bir eser okunmaya değecek nadir kitaplardan

Likurgos m.ö. 9. yy. da Sparta'da yaşadığı sanılan bir devlet adamı.Devlet adamı mı dedim, diktatör.Diktatör ama belki de çok çağların hayal gücü en derin olan diktatörü.
Vakıadır, olmuştur, bizden evvel çok medeniyetler-iyi,kötü,ilginç- geldi geçti onu anladık da, kitabın derleyen-çevireninin, yayınevinin bir sunuşu var ki tabi bir de Plutarkos'tan aktarılan o 'mükemmel' Likurgos yasaları, bu ikisini karşılaştırdığınızda komiklik olsun diye mi yazılmış bu sunuş sonra o kitabın adı 'mükemmel toplum', hani ince bir ironi var da biz mi anlayamadık.....
Kitabı okumamış olanlarımız için açalım şu meşhur 'mükemmel' Likurgos yasalarını.
Efendim Likurgos başta da belirttiğimiz m.ö. 9. yy. da Sparta'da bir kral, kanun yapıcı, Sparta devlet nizamında radikal bir yeniden yapılandırmaya gider.İlginç bir komünist sistem getirir ülkeye.Elbette ki bu sistem kendi düşüncesinin ürünü değildirr, Delphie tapınağında aldığı 'tanrısal ilham' ları yasalaştırmıştır o(!).
İlk olarak yekunu kralla eşit nüfuza sahip 28 seçkinden mürekkep bir İhtiyar Heyeti(Gerontes) kurar böylelikle 'kral ve halk arasında bir eşitlik-denge tesis olacaktır(oligarşi).Güzel. Sonra tüm ülke toprakları Spartalılar arasında eşit olarak paylaştırılır.Bu daha güzel.Kesinlikle.Ancak bu noktadan sonra eşitlik olgusu obsesif bir nitelik kazanır Likurgos'ta ki zamanla yasama şeklinde tezahür eden çeşitli kompülsiyonlara da sebebiyet verecektir:).
Efendim Likurgos bununla kalır mı, asla.Üçüncü iş olarak halkın ev eşyalarını toplatıp onları geri eşit olarak paylaştırır halkına.İlginçtir, Spartalılar bu sonuncusundan hiç haz etmezler, sonra mı insanların bu açgözlülüklerini gören Likurgos daha radikal gelir bu kez.İlkönce altın ve gümüş paraları tedavülden kaldırır sadece demir para kulanılır olur.'Paraların değerine kıyasla ağırlık ve hacimleri öylesine büyüktü ki bunlardan on Mina'yı saklamak için evde büyük bir depo ve taşımak için de çift öküzlü kağnı gerekirdi'(sf.29\9). Bu hamlesiyle Likurgos komşu kent devletleriyle ticareti de bir çırpıda bitirmiş olur aynı zamanda.
'Para olmadığı için ülkeye ne çenesi kuvvetli bilginler, ne gezgin kahinler, ne fahişe ve pezevenkler, ne çerçiler, ne de altın ve gümüş işlemeciler ayak basmaz olmuşardı nitekim kimse yabancının cıncık boncuğunu almayınca da dış ticaret kendiliğinden durmuştu(sf.30).
Müsrif yaşama hevesine son bir darbe;Syssit=toplu yemek kuralı getirildi.
Ve yasakoyucu evlilik ve çocuk yapma konularına da el atmasa olmazdı.'Likurgos, yumuşaklığı ve buna benzer kadınsı tavırları ülkeden kovmuştu..., kızlar da erkekler gibi yarışmalara çıplak katılırlardı....,önemli bayramlarda meydanlarda çıplak olarak dans eder, şarkı söylerlerdi'(sf.37).Bu arada Plutarkos ekliyor 'genç kızların yarışmalardaki çıplaklığı uygunsuz bir davranış olarak görülmezdi çünkü çıplaklık utanma ve şehvet hissi uyandırmaz aksine sadeliği! ve bedensel uyumu! temsil ederdi'(kesin öyledir).
Doğan çocukların sahibi aileleri değil devletti.Doğan çocuk sağlıklı ise yasal hakları (toprak gibi) hemen verilir değilse 'anında Apothetai denen Taygeros'taki kayalığın dibine terk edilirdi'(sf.40-41).
Çocuklar devlet nezaretinde gruplar halinde eğitim görür yetiştirilirler.'Bu yaştan itibaren[12] daha yetişkin olan saygın delikanlılar da sevgili!! olarak eşlik ederlerdi.çocukların eğitimiyle ilgili bölümler insanın vicdanını sızlatan ekstra ilginçlikler içeriyor.
Tabii devrim kansız olur mu, olmaz tüm bu 'mükemmel' toplumsal hayat tarzından rahatsız olanlar 'hafifçe' uyarılır öyle bir hafifçe uyarılır ki kan kokusu buraya geliyor olayın 3000 senelik tarihinden.
Aslında uzatmaya gerek yok kısaca 'hiç kimsenin istediği gibi yaşamaya hakkı yoktu(sf.51\24).
Peki ben neden bu kadar uzattım çünkü şu derleyen beyefendinin sunuşuna ve kitabın ismine takmış durumdayım, nedir;
*Sparta'da Mükemmel Toplum.
Benim birkaç alternatifim var, nedir;
*Sparta Vahşet Anayasası
*Sparta'dan İnsanlık Dışı Manzaralar
gibi:)
iyi okumalar