Fatih, askeri başarılarla Osmanlı Devleti''ni büyük bir imparatorluğa
dönüştürdü.
Bilime, tarihe ve felsefeye özel ilgi gösterdi. Türkçe''den başka Arapça,
Latince ve Yunanca kitaplardan oluşan özel bir kütüphanesi vardı. "Avni"
takma adıyla şiirler yazdı. Şiirleri Fatih Divanı (1944), Fatih’in Şiirleri
(1946), Fatih ve Şiirleri (1959) gibi adlar altında basıldı.
Bilim adamlarını ve edebiyatçıları destekleyen Fatih, nesir ustası Sinan
Paşa ile şair Ahmed Paşa''yı vezirliğe kadar yükseltti. Ünlü matematikçi ve
astronomi bilgini Ali Kuşçu''nun İstanbul''da kalmasını sağladı. Fatih,
İtalyan ressam Gentile Bellini''yi 1479''da İstanbul''a getirterek
resimlerini yaptırdı. Fatih, Osmanlı Devleti’ne düzenli ve sürekli bir yapı
kazandırmak için önemli düzenlemeler yaptı. Yönetim, maliye ve hukuk
alanında koyduğu kuralları içeren Fatih Kanunnamesi, sonraki dönemde de
yürürlükte kaldı. Bu kanunname, tahta çıkan padişaha devletin geleceği için
kardeşlerini öldürme hakkı veriyordu. Fatih’in Osmanlı devlet düzenine
ilişkin temel ilkelerin pek çoğu, Tanzimat dönemine kadar geçerliliğini
korudu. Fatih’in saltanatı döneminde Osmanlı ülkesinde 500''den fazla
mimari yapı yapıldı. Onun adına yapılan en önemli yapı, İstanbul''da bir
cami ile medrese, kitaplık, imarethane (aşevi), darüşşifa (hastane), hamam,
kervansaray gibi birimleri kapsayan Fatih Külliyesi’dir.
Fatih gibi bir dehanın mutlaka okunması gerekir...
