E-Dergi

Yazar icazet ve muvazaa kelimelerini açıklayarak kitaba başlasa daha iyi olurmuş, bu kelimelerin anlamlarını çözmek için kitabı bir süre okumak gerekiyor. "İcazetli ve muvazaalı” partiler, bir oy grubunu kontrol altına almak veya alternatif parti oluşturmak için bilinçli açılmış partiler demek. Emanetçiler ise bir liderin (Ecevit veya Demiral gibi) zamanı geldiği zaman başına geçtiği, onların tekelinde olan partiler demek.

CHP sonrası ile açılan kominist partiden bu zamana kadar açılmış partileri, sözde demokrasimizi konu almış. Demokrasimizin göstergesi olan partileri konu alarak farklı bir açıdan ne kadar demokratiğiz, demokrasi hangi aşamalardan geçmiş onu anlatmış.

Verdiği değerli bilgilerin yanısıra, 50-60 arasında yaşananların İnönü nün yıkıcı muhalefeti olduğunu, karşı devrimler başlatan Bayar-Menderes ikilisinin çok daha fazla Atatürkçü olduğunu belirtmesi; 60 ihtilinin sorumlusunun “Siz isterseniz Hilafeti bile getirirsiniz” diyen Menderes değil “Sizi ben bile kurtaramam” diyen İnönü olduğunu dile getirmesi ve işçi haklarında büyük emeği olan Ecevit’in marksist olduğunu söylemesi, kitabın nesnellikten uzaklaştığı hissini verdi. Cunhuriyet sonrası tarih okunduktan, öğrenildikten sonra okunacak bir kitap. Yeterli bilgi sahibi olmadan okunmamalı.

17. yüzyıl Osmanlısında sadece gezdiği yerleri anlatmamış, aynı zamanda izlediği bir beyin ameliyatı, eşkiyaların köy basması gibi yaşadıklarını da anlatmış. Evliya Çelebi’nin değerli eserinin seçmeler içeren kitap, eser ve anlattığı zaman hakkında bilgi vermesi açısından zevkle okunacak bir kitap. Ancak seyahatnamenin büyük kısmını dahil etmediği için detay bilgi almak isteyenleri tatmin etmeyebilir.

Kitap dünya tarihini değil, insanlık tarihini konu almış. İsmi “İnsanlığın Kısa Tarihi” olsa içeriği ile daha iyi örtüşürmüş.

Kitap insan atalarının 2 milyon yıl önce başladığı hayatı adım adım özetle anlatmış. Yazar anlatırken insanı sıkmayan, romansı bir hava vermiş kitaba. Bu kadar geniş bir konuyu tek bir kitap altında anlatmaya çalışırken bazı konuları çok kısa geçmiş, bazıları üzerinde sayfalar ayırmış. Bu olumsuzluğa rağmen kitap insanın tarihe bakarken derinlik kazanmasını sağlıyor, yazının bulunmasının dahi çok kısa bir süre önce olduğunu, insanlığın büyük tarihinin ateşi dahi bilmediğini görüyorsunuz. Son asırdaki gelişmelerin nasıl ivmeli gerçekleştiğini anlıyorsunuz.

Çinlerden Sümerlere kadar birçok milletten bahseden kitapta Türk tarihi nerede ise yok. Hunlar için “Muhtemelen Türk olan” diye bahsediliyor, Çin seddinin güneyden gelen barbar saldırıları için yapılıdığını belirtiyor. Onca devlet kurmuş, binlerce yıldır tarih sayfasında bulunmuş, Osmanlı, Selçuklu medeniyetleri kurmuş Türkler ve rönesans öncesinde Avrupa karanlık çağını yaşarken ilime katkıda bulunan İslam medeniyeti sadece cümlelerle yer bulabilmiş. Bu noktalar bana kitabın az da olsa nesnellikten uzaklaşmış olduğunu hissettirdi. Yine okunmasını tavsiye edebileceğim bir kitap.

Okuduğum ilk ve tek şiir kitabı. Şairleri ne kadar iyi de olsa şiir okumaktan tad almıyorum ancak bu kitap büyük keyif verdi bana. Döneminin kendi insanını, farklı farklı yönleri ile çok güzel anlatmış.

Yazarın en beğendiğim yönü, olaylara ayna tutarak aklınıza gelmeyen, veya gelip de söze dökemediklerinizi dile getirmesi. Bu sefer siyaseti konu almış, siyasetin günlük yaşama etkilerini irdelemiş. Zevkle çabucak okunacak can Dündar yazıları.