E-Dergi

Bu Kitap, Nurettin Topçu'nun Maarif meseleleri hakkında 1939-1973 arasında muhtelif dergilerde yazmış olduğu yazıların derlenmesidir. Derleme Ezel Erverdi ve İsmail Kara’ya aittir. "Türkiye'nin Maarif Davası" Topçunun, kendi zamanında müşahede etmiş olduğu Eğitim gerçeğinin değişmesi arzusunu ifade etmektedir. Eser, adeta bu değişimin zarureti için haykıran ifadelerle doludur. Bahsi geçen ictimaî bir çok hatalı uygulamalar, okuyana yabancı gelmemekle beraber, maalesef günümüzde aynı veya benzeri bir şekilde şekilde devam etmektedir. Bu da müellifin kendi tesbitlerinde ne denli isabetli olduğunu göz önüne sermektedir.
Kitabın en câlib-i dikkat özelliği, Topçunun bir Edebiyatçıya yakışan bir üslubla atasöz tadındaki cümleleridir. Eserde "Düşünerek girilen kapı, yalnız sınıf kapısıdır" sözü herhalde bunun en ün kazanmış misalidir.

Rainer Maria Rilke kullandığı Dil itibarıyla zor gelebilecek bir üsluba sahiptir. Bu nedenle çevirilmesi bilhassa zor bir mücadele içine girmek demektir. Bu zorluğa rağmen güzel bir çeviri olduğunu düşünüyorum. Eserin derinliğini kavramak emek istediğini de belirtmek isterim.

Alman Şairi Novalis Romantizm ve 'Hymnen an die Nacht' isimli eseri 'Romantizm/Romantik' akımının ana kitaplarından sayılmaktadır. Şiir şeklinde kaleme alınmış bu eser, okuru genç ve monotonlaşmış bir dünyadan adeta haykırarak kurtulmaya çalışan bir Novalisin satırlarını içerir. Sevgili Nişanlısını kaybetmesi ve yaşadığı çağın sosyolojik değişimi nedeniyle ele alınmıştır. Ölüm ve Ölümden sonra sevgiliye, huzura ve tanrıya kavuşmak gibi başlıklar Eserin hülasasını oluşturuyor diyebiliriz. Tercümesiyle beraber Almancası da verilmesi anlamlı olmuştur. Novalis mümtaz bir almancaya sahiptir, mütercim güzel ve anlaşılır tercüme etmiştir. Bu elimde bulunan 5.Baskısı Almanca kısmındaki heceleme hatalarından mütevelli, bir yıldız eksik verme ihtiyacı duyuyorum. Eserin klasik olması ve farklı bir çağın fikir mahsulü olması hasebiyle onun tam ne ifade etmek istediğini anlamak için, biraz emek gerektiğini belirtmek isterim.

Hasan-ı Basrî'nin (Allah ona rahmet etsin) Zühd yani "Kulun Hakkın dışında herşeyi terketmesi"(bkz. TDV İslâm Ansiklopedisi 'Zühd' Maddesi) hakkında derlenmiş küçük bir risaledir. Dünya hayatına meyletmemeyi, Allâh (Celle Celâluhu)'ya yakın olmaya çalışmayı, kısaca söz ve fiilerde İslam'a ve ahlâka nasıl uygun davranılacağını anlatır. Hadis Usulü penceresinden, bu rivayetlerin sıhhat derecelerini vermemesi eserin bir eksiği sayılabilir. Bununla beraber gerek konu itibariyle, gerek bu alanda klasik olması bakımından Abdullah bin Mübarek tarafından yazılan (Allah ona rahmet etsin) Kitabu'-Zühd ver-Rekaik'i de hararetle tavsiye edebilirim.

Bu muhtelif makalelerden derlenmiş olan Eser, Halil İnalcık dan alışageldiğimiz titizlik ve akademik derinlikle yazılmış ve okura sunulmuştur. Derinliği hasebiyle ciddi okumalar gerektirir ve her okuyucu kitlesine lezzet vermeyebilir. Lakin Osmanlı devletinde İslâm ile alakalı bir çok hadiseyi ilgi çekici malumat ve vesikalarla beraber anlatan ve konuya vâkıf olan kişilere haz verecek bir çalışmadır.