E-Dergi

"Hayat direnmek ve unutmamaktır" diyor Mehmet Eroğlu. Bu söze ekleme yaparak "hayat direnmek, unutmamak ve unutturmamaktır" diyebiliriz sanırım. Elif Şafak da 301'e direnmiş, unutmamış ve unutturmamıştır bu güzel romanında.

Sonu alabildiğine klasik olsa da ve gerçekten Türk filmi edası taşısa da Zola'nın tarzıyla uç noktalardaki kahramanlar birleşince harikalar yaratacak..

Tipik bir sol anı ya da romandan çok farklı bir dil, üslup ve kurguyla yazılmış bir kitap. Ajitasyona yer verilmemişse de bu dil, üslup, kurgu ve konu sizi Filistin'e, 68 kuşağına götürecek. Belki siz de nazlı bir yar gibi saklanmış olan devrimi aramaya düşeceksiniz devrimci yollara. Belki kafanızda Petra'yı yarattığınız gibi yaratacaksınız...

Marx'ın yargılayıcı olarak tanrıyı değil tarihi görmesinden ve hristiyanlığın da tarihselliğe önem vermesinden yola çıkarak marx'ın bu düşüncesini hristiyanlıktan aldığı; Marx'ın bilimselliğe önem vermesi nedeniyle Marx'ın burjuva olduğu gibi benzetmeler camus ile ilgili insanı hayal kırıklığına uğratıyor. Tanrıyı yadsıyan bir insanın bilimden söz etmesinden doğal ne olabilir?

Marx'ı soyutlama ve kahinlik yapmakla suçlarken başkaldıran her insanın sonunda yıktığı şeyden daha kötü bir düzen getireceğini ileri sürmesi, sosyalizmin hiçbir zaman gerçekleşmeyeceğini söylemesi de Camus'u kahinliğe itiyor.

Başkaldırmayı bir gösteri, devrimciliği bir züppelik olarak değerlendiriyor. Fakat var olanın sistemin nasıl düzeltilmesi gerektiğiyle ilgili tek bir düşünce içermiyor kitap.

Ayrıca tanrıyı yadsıyanları kıyasıya eleştirirken tanrının varlığına dair tek bir kanıt sunmuyor.

Kısaca, camus'tan beklenmeyecek kadar indirgemeci bir kitap...

Hermann Hesse, Siddhartha kitabında olduğu gibi, yine yaşamını yollarda geçiren bir kahraman seçmiş kendisine. I. Dünya Savaşı'nda Alman militarizmi ve milliyetçiliğini eleştirerek savaşta tarafsız bir ülkeye yerleşmesi, yani kendi göçebeliği yansıyor Hesse'nin kitaplarına. Var oluşun geçiciliğinin, tüm yaşamın sürekli sararıp soluşunun, çevremizdeki tüm evreni dolduran o buzsu soğukluğuyla amansız ölümün farkındalığıyla hareket eden göçebeler, yaşamdan bir şey vaat etmez, böylece yaşam da göçebelerden bir şey vaat etmez.

Özgürlük tutkusuyla yaşayan, çocuksuluğunu hiç yitirmeyen bir göçebedir Hermann Hesse, tıpkı Knulp gibi...