E-Dergi

Osmanlıca arşiv belgelerinden, en kompleks eserlere kadar her alanda ilk başvuru kaynaklarındandır. Bilhassa kelimeleri arabî harflerle arama özelliği ve klasik Osmanlı sözlüklerinde göremediğimiz "Türkçe" kelimelerin de bulunması esere değer üstüne değer katmaktadır. Osmanlı tarihi ile ilgilenenlere şiddetle tavsiye ederim.

Farscayi kendi kendine ögrenmek isteyenler icin cok muhtesem bir eser. Ancak dikkat edilmesi gerekir ki, eser Farscanin bundan bir önceki gramer döneminiyle yazilmistir. Buna göre bazi kelimelerin yazimi degismistir. Ayrica harekesiz olmalari sebebiyle, ufak bir Farsca-Türkce sözlüge de ihtiyac vardir.

Süleyman Efendi'nin kaleme aldigi nadide bir eser. Türkologlarin ve genel olarak Türk dili ve tarihi ile ilgilenenlerin mutlaka incelemesi gerekir. Ayni zamanda Almancasi olanlar icin ünlü Macar Türkolog Ignaz Kunos tarafindan transkribe edilmis muntabahati da önemlidir. Yakin zamana kadar ve Ignaz Kunos'un ceviriyi yaptigi dönemde bulunmasi "imkansiz" olan bu eserin, su dönemde kapisilmasi gerekmektedir.

Osmanlı tarihini kaynak eserlerden okumak ve öğrenmek isteyenler için vazgeçilmez bir eser. Aşıkpaşazade'nin akıcı üslubu, eserin değerine değerine katmaktadır. Osmanlı'ya ait, Osmanlı tarihini anlatan "ilk" kitap olma özelliğini taşımaktadır.

Tarihimizle ilgilenenlerin en acil şekilde "Osmanlıca" öğrenip, mutlaka aslından takip etmelerini tavsiye edeceğim bu eserin yanısıra, Otto Harrassowitz tarafından Leipniz'de yayımlanmış olan karşılaştırmalı kitabını da hatırlatmak isterim.

Eserin Osmanlıca giriş cümleleri şu şekildedir:

Ey azîz-i fakîr ki, derviş Ahmed Âşıkım ibn Şeyh Yahyâ ve ibn Şeyh Selmân ve ibn Sultanu’l-meâlî Âşıkpaşam ve ibn Mürşidü’l-âfâk Muhlis Paşa ve ibn Kutbü’d-devrân Baba İlyâs Halîfetü’s-seyyid Ebû’l-Vefâ nevverallâhü kubûrehüm fakîr köşe-i ferâğatda teslîm-i rızâ güncinde, fenâ ve sabr hırkasın giyüb oturmuşdım Konstantiniyye’de ve duâ sofrasıyla mütene’im olmuşdım, nâgâh bir cemâ’at azîzlerden Âl-i Osmân'ın tevârihinden ve menâkibinden zikr itdiler ve bu fakîrden dahı suâl itdiler. Fakîr dahı cevâb virdim ki, Orhan Gâzi’nin..

Ahmet Cevdet Paşa, Devlet-i Aliyye'nin en önemli ve en selahiyetli müverrihlerindendir. Yazmış olduğu eser de kaynak kitaplar arasında yer alır. Aslının zor bulunması, bulunsa dahi Ahmet Cevdet Paşa'nın üslubunun "zorluğu" sadeleştirilmiş halinin alınmasını ve tetkik edilmesini zorunlu kılan sebeplerdendir. Osmanlı yazı ve diline vakıf olmayan, fakat tarihi ciddi kaynaklardan araştırmak isteyenlere şiddetle tavsiye ederim.