E-Dergi

"O, dünyaya aldırmazdı.
Çoğu kez dünya ondan korkardı.
Ve herkes kabul etmek zorunda kaldı ki
Çılgın gibi yaşadı, akıllıca can verdi."

Eserde Manchalı Don Kişot’un maceraları kısa ve öz bir şekilde işlenmiş. Maceraları daha geniş bir şekilde okumak isteyenler başka Don Kişot çevirilerine yönelebilirler. Eserin kısa ve öz anlatımı konuyu kısa sürede anlayıp kavramak bakımından önemli. İyi okumalar…

Romandaki başkarakter Çiçikov’u okuyup tanıyınca Aziz Nesin’in Zübük karakterini hatırladım. Evet Çiçikov da bir Rus Zübük’üydü diyebilirim. Ama Gogol, eseri ümitvar bir yaklaşımla bitirmeye çalışmış. Çiçikov’un ağzından itirafı önemli:

“Doğru yola dönmem gerektiğini ben de biliyorum ama yapamam artık! Yetişme tarzım böyle benim! Babam bana zorla da olsa ahlak dersi verir, döver, ahlak kurallarını, atasözlerini dikte ettirirdi; ama kendisi komşusunun ağacını çalar ve beni de yardım etmeye götürürdü. Önümdeki örnek ahlak kurallarından daha etkiliydi bu.”

Eserin ana teması da Genel Vali’nin şu sözleriyle anlatılıyor adeta:

“Bizi yıkan yirmi ulusun birlikte saldırması değil kendimiziz yine. Yasaların kurduğu düzenin arasında bu düzenden daha güçlü bir başka düzen kurulmuş. Her birimiz düşman karşısındaymış gibi birleşip namussuzluk ve adaletsizliği ortadan kaldırmanın gerektiğini içimizde duymadıkça bu kötülüklerin kalkmasının imkanı yoktur.” Elips Yayınlarının çevirisi de sorunsuz yapılmış. İyi okumalar.

" Nihayet sakladığım en büyük sırrı çözmüşlerdi. Ben aslında ipekböceğini kozasının içindeyken öldürmüştüm. Başka türlü kumaş dokunamıyordu ne yapayım..." diye sona eren kitap aslında anlatılan konuların nedenini sembolik olarak açıklıyor.

Eserden anlaşılabilecek önemli konu şu: Bir çocuğun yetiştiği aile ortamı ve çevre, tamamiyle onun karakterinde birinci derece etkili. Bir karakterin çevresini ve çevresine karşı tutumunu anlatıyor yazar. Karakter hakkında daha fazla bilgi edinilemiyor. Örneğin; gözaltı sürecinin nedeni yok. Ancak roman karakteri bunu kendi geçmişiyle ilintili hâle getiriyor. Yazarın kendi geçmişiyle bağlantılı, otobiyografik yanı ağır basan bir kitap denebilir. Çetin Altan, batılı yazarların etkisiyle yazıyor, bu eserde de bu özellik geçerli. Yine de okumayanlar çok fazla bir şey kaybedecek gibi görünmüyor, yazarın diğer eserlerine bakılabilir... İyi okumalar...

2. cilt 1.’sine nazaran daha bilgi yüklü. Bu açıdan okuyucudan sıkı bir ilgi istiyor. Kitapta geçen çok sayıda rakam ve istatistik, zaman zaman okumayı zorlaştırabiliyor. Buna karşın okumaya devam edildiğinde kitap sonunda Türkiye ekonomisi hakkında bir görüntü oluşuyor. Bu ciltte 1950 sonrası ekonomik yapı daha çok işlenmiş ve kitap sonunda da 3 tip kalkınma yolu açıklanmış. Yazar, “milli devrimci kalkınma” yolunu çıkış yolu olarak görmüş. Bu ciltte geçen konular, işlenen bilgiler 1950-1975 arası Türkiye'sini anlatıyor. Günümüz ülke ekonomisinin evveliyatını iyi tespit etmekte yararlanılabilecek önemli bir kaynak özelliği taşıyor bu eser. 2 cilt hakkında şunu söyleyebiliriz: Türkiye’nin ekonomik ve siyasi düzeni konusuna meraklı olanların mutlaka ve özellikle ilgiyle okuması tavsiye olunur. İyi okumalar…

Kerami Efe ve Kerami Efe gibi İstiklal Savaşı yıllarında dürüstçe savaşan Anadolu insanı... Bu savaş içerisinde yer almamakla beraber işgal kuvvetleriyle dostluk kuranlar ve sonrasında bu işbirlikçilerin gittikçe güçlenmesi meselesine vurgu yapıyor yazar. İşgalin püskürtülmesiyle her şey daha iyi olacak derken Müslüman halkın mukaddesatına karşı girişilen yanlış politikaların halkı daha da yalnızlaştırması ve halkın, çareyi "çok partili hayat" sonrası gelişen siyasi değişimlerde aramaya başlaması... Edebî açıdan çok güçlü bir eser olmasa da anlattığı konu itibariyle mutlaka okunmalı diyebilirim. İyi okumalar...