E-Dergi

Sâmiha Ayverdi hatıralar koleksiyonun bir diğer kitabı olan Yeryüzünde Birkaç Adım'da yurtdışı gezilerini anlatmakta ve buradaki izlenimlerini ele almaktadır. Ayverdi bunu yaparken her zamanki gibi bizleri bilinçlendirmekten ve bilgilendirmekten de geri kalmaz. Sâmiha Ayverdi'nin refakatinde yeryüzünde birkaç adım atmak isteyenler bu kitabı okumalı diye düşünüyorum.

Kitabın yazılışı, 1973 yılında yaşlı bir Ermeni komitecisinin Amerika’da iki Türk diplomatını öldürmesine dayanmaktadır. Bu tarz suikastların milletlerarası mahiyet alarak devam etmesi üzerine Sâmiha Ayverdi, kendisini öldürülen konsolos yardımcısı Bahadır Demirel’in annesinin yerine koyarak Ermeni meselesinin iç yüzünü yazmaya koyulduğu bu eser de gene Ayverdi'nin okunması gereken kitaplarından biri diye düşünüyorum.

İki bölümden meydana gelen kitabın birinci bölümünde komünizmden ve Türkiye’deki ilk komünist hareketlerden bahsedilmekte, ikinci bölümde ise II. Bâyezid döneminden başlayarak, Osmanlı Devleti’nin Rus Çarlığı ile olan münasebetleri ve bu iki devlet arasındaki savaşlar ele alınmaktadır. Ayverdi kitabı, Çarlık devrinden gelen bir Rus istilâ politikasının, bugün daha da kuvvetlenmiş hamle ve sloganlarına aldanan, adeta körükörüne, çoğu zaman da memlekete hizmetin doğru yolu Moskova menşeli talimat ve istikametlere yüz döndürmekte bulunduğuna inandırılmış masum Türk gençliği için yazdığını söylerken amacını ise cedlerimizin kanları ile sulanmış topraklarımızı Rus ihtirasına verirken, bu uğurda şehit olmuş bulunanların yalnız cenk erleri ve beyler paşalar olmayıp topyekûn Rus imha siyasetinin yaylım ateşine tutulmuş kadın, çocuk, ihtiyar, bütün bir vatandaş kütlesi ve müdafaasız sivil halk olduğunun şuuruna varabilmek olarak açıklar. İşte Ayverdi'nin hitap ettiği Türk gençliği bu kitabı mutlaka alıp okumalıdır.

Sâmiha Ayverdi bu eserinde milli ve manevi değerlerimize, dilimize, kültürümüze ait kaybettiğimiz anahtarları elimize veriyor ve adeta "alın bu anahtarları ve kilitli olan kapıları açın artık" diye haykırıyor. Ayverdi'nin okunması gereken kitaplarından biri olduğunu düşünüyorum.

Yazarın İstanbul’un çeşitli semtlerini kendine has şiir yüklü bir üslûp ile anlattığı bu kitabında eski İstanbul yaşantısına ait pek çok kareler bulmak mümkün. Büyük bir keyifle okuduğum bu kitabı herkese tavsiye ediyorum.